Token Vesting là gì? Đối với nhà đầu tư, đặc biệt là nhóm phát triển dự án thì token vesting được xem như niềm hy vọng và động lực để dự án có thể duy trì và phát triển. Token vesting sẽ được mở khoá dựa vào tiến độ của dự án crypto. Vậy token vesting có tầm quan trọng như thế nào? Token vesting có công cụ nào đặc biệt được sử dụng riêng để theo dõi không? Nội dung bài viết bên dưới sẽ đề cập tổng quát những thông tin liên quan đến loại token quan trọng này.
Token Vesting là gì?
Trong crypto, Token Vesting được định nghĩa hoạt động mở khóa token theo tiến độ đã định hoặc lịch để mở khóa token cũng sẽ được điều chỉnh dựa trên trạng thái mà dự án hoạt động. Có thể thấy Token Vesting là một nhân tố hỗ trợ chủ dự án cùng nhà đầu tư ở những vòng gọi vốn, đồng thời các nhà đầu tư với tư cách cá nhân cũng được tiếp thêm động lực để đi cùng dự án.
Token Vesting có xuất phát điểm ở lĩnh vực tài chính theo truyền thống, thời điểm mà nhiều công ty đã sử dụng hình thức phát thưởng cho nhân viên ở dạng cổ phiếu. Nhưng khi nhân viên đồng loạt bán cổ phiếu thì rất dễ tạo nên áp lực bán và tác động đến giá của cổ phiếu mà công ty đang niêm yết trên thị trường. Vì vậy, những công ty thường dùng hình thức vesting vào số cổ phiếu này nhằm hạn chế áp lực bán, rèn luyện sự trung thành của nhân viên, gắn bó lâu dài để được nhận cổ phiếu của mình đầy đủ.
Trong thị trường crypto, cơ chế Vesting thường được triển khai thông qua smart contract, giúp tự động hóa quá trình phân phối token theo các điều kiện được xác định trước. Tương tự như cách máy bán hàng tự động chỉ nhả sản phẩm khi người dùng thanh toán đủ, smart contract đảm bảo token chỉ được mở khóa khi đáp ứng đủ yêu cầu, từ đó kiểm soát quyền truy cập và hạn chế việc xả token sớm.
Tuy nhiên, nhà đầu tư cần cảnh giác với rủi ro đến từ backdoor hoặc lỗ hổng bảo mật trong smart contract, có thể khiến token bị truy cập trái phép trước thời hạn Vesting. Để giảm thiểu nguy cơ này, các dự án uy tín thường hợp tác với các đơn vị kiểm toán blockchain nhằm đánh giá và xác minh tính bảo mật của hợp đồng.
Token Release Schedule là gì?
Token Release Schedule còn được biết đến là lịch để trả token, có nghĩa là lịch phân phối token đã được định ngay từ đầu bởi dự án. Một dự án sẽ có lịch trình trả token giống như ảnh bên dưới đây. Token Release Schedule đã đem thông tin thời gian cụ thể về thời điểm mở khoá cho mỗi hạng mục ở tokenomics như Marketing, Public sale, Venture Capital,… Những dự án thông thường sẽ thông báo lịch trình trả token trùng với tokenomics để những nhà đầu tư có thể thu thập đủ thông tin để có các quyết định đầu tư thích hợp.
Phân loại Token Vesting
Hiện nay trên thị trường được chia thành 3 nhóm token vesting chính là graded, cliff vesting, linear. Cụ thể từng loại được mô tả chi tiết như sau:
Linear Vesting
Đây là một hình thức mà token vesting sẽ được phân chia giống nhau sau một khoảng thời gian đã quy định. Chẳng hạn, dự án A sẽ phân bổ 10% token đến nhà đầu tư thuộc nhóm Private Round vào mỗi tháng, có nghĩa là sau thời gian 10 tháng thì nhà đầu tư sẽ nhận lại được đầy đủ số lượng token mà họ đã đầu tư ban đầu.
Graded Vesting
Đây là một dạng vesting mà tuỳ thuộc vào giai đoạn mà sẽ có tỷ lệ để phân bổ token thích hợp, tỷ lệ này cũng có thể được tuỳ chỉnh cho mỗi dự án khác nhau dựa vào nhu cầu của bên nhận token. Chẳng hạn: trong 6 tháng đầu tiên sẽ phân bổ 25% token, 3 tháng kế tiếp là 10% và 4 tháng sau đó sẽ là 25%.
Cliff Vesting
Đây là một dạng vesting mà nhà đầu tư hay những bên liên quan sẽ không nhận được bất kỳ token phát hành nào, token sẽ được khoá lại cho đến hết thời gian cliff. Chẳng hạn: Dự án A sẽ thực hiện kế hoạch Cliff Vesting trong 3 tháng, tiếp theo đó sẽ phân bổ 10% token mỗi tháng về cho nhà đầu tư. Có thể hiểu đơn giản là token của nhà đầu tư sẽ bị khoá trong 3 tháng, tiếp đó họ sẽ nhận lại token đầy đủ vào tháng 13 với lịch phân bổ là 10% mỗi tháng.
So sánh Token Unlock và Token Vesting
Trong nhiều dự án crypto, chúng ta thường bắt gặp thuật ngữ Token Unlock, một khái niệm có phần tương đồng với Token Vesting. Tuy nhiên, hai cơ chế này có những khác biệt quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược phân phối và quản lý nguồn cung token. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết để làm rõ sự khác biệt giữa hai thuật ngữ này.
| Tiêu chí | Token Unlock | Token Vesting |
| Định nghĩa | Quá trình mở khóa token sau một khoảng thời gian bị khóa, cho phép chủ sở hữu sử dụng, giao dịch hoặc chuyển nhượng. | Cơ chế phân phối token theo từng giai đoạn thay vì phát hành toàn bộ ngay lập tức. |
| Thời điểm thực hiện | Có thể diễn ra một lần hoặc theo lịch trình cụ thể khi thời gian khóa kết thúc. | Diễn ra theo lộ trình dài hạn được định sẵn trong roadmap, có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm. |
| Mục đích | Kiểm soát nguồn cung, hạn chế biến động giá do những đợt bán tháo lớn trên thị trường. | Khuyến khích cam kết dài hạn của nhà đầu tư, đội ngũ phát triển và cố vấn, đồng thời hạn chế tình trạng xả token sớm. |
| Ứng dụng | Thường áp dụng sau khi đạt một cột mốc quan trọng hoặc sau các sự kiện chào bán token (ICO/IEO). | Chủ yếu áp dụng cho đội ngũ sáng lập, nhà phát triển và nhà đầu tư chiến lược để đảm bảo sự gắn bó lâu dài với dự án. |
Nhìn chung, Token Unlock và Token Vesting đều là những cơ chế quan trọng trong quản lý phân phối token, nhưng được áp dụng với mục tiêu khác nhau. Việc hiểu rõ hai khái niệm này giúp nhà đầu tư đánh giá chính xác chiến lược tokenomics của một dự án và đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.
Xem thêm:
Khám phá Token Terminal: Nền tảng đánh giá tài chính on-chain dành cho nhà đầu tư
Tiêu chuẩn token là gì? Tại sao ERC-20, BEP-20 quan trọng với crypto?
Hướng dẫn Token Swap: Cách hoán đổi token dễ dàng trên DEX và CEX
Lý do tạo nên tầm quan trọng của Token Vesting là gì?
Token vesting không chỉ là một giải pháp kỹ thuật mà còn là công cụ chiến lược quan trọng để đảm bảo sự ổn định và phát triển lâu dài của các dự án crypto. Dưới đây là ba lợi ích nổi bật mà cơ chế này mang lại:
Ngăn chặn hành vi thao túng thị trường
Những loại Token Vesting sẽ hạn chế những vấn đề rủi ro xảy ra việc thao túng thông qua cách khóa token ở một thời gian cụ thể. Từ đó, nhóm phát triển không thể tiến hành bán tháo ồ ạt, giúp bảo vệ dự án tránh khỏi tình huống phải bán phá giá cũng như sự bất ổn từ thị trường.
Đề cao tính cam kết lâu dài, bền vững
Thông qua việc gắn phân bố token cùng thời gian, thì cơ chế này đã hướng nhóm phát triển cùng nhà đầu tư nhắm tới mục tiêu chung là sự duy trì và đồng hành lâu dài với dự án. Các bên chỉ có thể nhận được token đầy đủ khi có những đóng góp có giá trị vào thời gian vesting, tạo ra động lực về sự gắn bó bền chặt.
Ổn định giá của trị token
Dựa vào cơ chế mở khóa token theo từng phần sẽ giảm đi áp lực bán đến từ nhóm phát triển cùng nhà đầu tư. Việc này sẽ giúp cho giá token được sự duy trì ổn định, hình thành niềm tin trong cộng đồng đồng thời khẳng định vị thế của dự án ở thị trường.
Token vesting không chỉ đem lại sự bảo hộ về giá trị mà còn giúp xây dựng niềm tin – yếu tố trọng tâm hỗ trợ cho dự án có thể đi xa hơn ở thị trường tiền điện tử.
Những công cụ hỗ trợ theo dõi hoạt động Token Vesting
DropsTab
Công cụ DropsTab sẽ cho phép những nhà đầu tư tiền điện tử có thể theo dõi các thông tin liên quan đến vấn đề gọi vốn và quỹ đầu tư, đặc biệt là token release schedule. Thông qua công cụ DropsTab nhà đầu tư có thể thực hiện:
- Theo dõi lịch mở khoá của 143 dự án tiền điện tử
- Theo dõi biến động vốn hoá của dự án trên thị trường
- So sánh mức giá của token hiện tại với thời điểm ICO
- Số token đang được phân bổ ở thị trường/Số token bị khoá ở hiện tại
- Thời gian tiến hành mở khóa token kế tiếp
Vestlabs
Một trong những công cụ đầu tiên trên thị trường có thể theo dõi lịch trình phân bổ token chính là Vestlabs. Những tính năng mà Vestlabs có thể đem lại cho người dùng tương đồng vói DropsTab.
Tokenomist (Token Unlocks)
Đặt DropsTab và VestLabs lên bàn cân với Tokenomist (tên gọi trước đây là Token Unlocks) thì công cụ theo dõi lịch trình phân bổ token Tokenomist có giao diện dễ sử dụng hơn. Nhưng điểm hạn chế của công cụ này là người dùng không thể thực hiện việc so sánh giá token ở thời điểm hiện cùng thời điểm ICO.
CryptoRank
CryptoRank là công cụ có nhiều tính năng đa dạng, người dùng được phép theo dõi thông tin từ những dự án tiền điện tử như giá cả, vòng gọi vốn, khối lượng giao dịch và lịch trả token.
TokenTrack
TokenTrack cũng là một công cụ mà người dùng sẽ theo dõi được lịch phân bổ token cùng quản lý những danh mục đầu tư ở ngay cùng một trình duyệt. Giống như token unlocks, công cụ này cũng có giao diện vô cùng thân thiện nhưng so với DropsTab cùng VestLabs thì TokenTrack thiếu một vài tính năng.
Token Vesting không chỉ là một cơ chế quản lý dòng vốn hiệu quả mà còn đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng một hệ sinh thái đầu tư bền vững và minh bạch trên thị trường crypto. Đối với nhà đầu tư, việc nắm vững cách thức phân bổ và lịch trình Vesting của dự án là một trong những yếu tố quan trọng để đưa ra quyết định đầu tư có cơ sở. Điều này không chỉ giúp họ đánh giá tiềm năng dài hạn của dự án mà còn tối ưu hóa chiến lược quản lý rủi ro.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Token Vesting là gì. Đừng quên theo dõi website của chúng tôi để cập nhật thêm những kiến thức hữu ích khác về thị trường crypto nhé.
Tôi là Phùng Cảnh Lang, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto, tôi hy vọng những bài viết của mình thật sự hữu ích với bạn. Là một người từng trải, tôi rất mong khi ai đó gia nhập vào thị trường Crypto hãy nên trang bị đầy đủ kiến thức, vì đây là đầu tư không phải một canh bạc may rủi.
