Token swap là gì? Những điều cần biết trước khi hoán đổi token

Token swap là gì? Token swap thể hiện sự chuyển đổi trong thị trường tiền điện tử. Điều này sẽ gây tác động đến việc trải nghiệm của người dùng trong các hoạt động giao dịch tài sản. Việc hoán đổi này sẽ giúp nhà đầu tư nắm bắt tốt những cơ hội đầu tư tiềm năng. Và để có thể hiểu rõ hơn về token swap cũng như những trường hợp cần áp dụng linh hoạt token swap thì hãy cùng theo dõi nội dung bài viết bên dưới để cùng nghiên cứu và tìm hiểu thêm về hoạt động giao dịch này nhé.

Tổng quan về Swap trong Crypto

Không tương tự như hoạt động mua bán coin truyền thống, Swap crypto là một hình thức mà khi nhà giao dịch muốn có được đồng coin mà họ muốn thì phải thực hiện hoạt động hoán đổi với nhiều trung gian.

Token Swap là gì?

Crypto token swap là một hành động mà nhà giao dịch tiến hành trao đổi giữa hay hay nhiều nhóm tiền điện tử không giống nhau. Đến cuối quy trình hoán đổi thì nhà giao dịch sẽ được nhận đồng coin mà họ muốn có ngay lúc đầu.

Ví dụ: Giả sự trader có 100 đồng 1 INCH, sau đó bạn muốn có được AAVE. Trong tình huống bình thường thì trader cần lên sàn giao dịch để mua. Tuy nhiên khi sàn không có hoạt động học trợ cho cặp INCH/AAVE thì trader phải tiến hành việc mua qua trung gian với ETH.

Việc tiến hành hai lần mua như trên sẽ làm cho nhiều chi phí phát sinh hoen bởi tỷ lệ về sự chênh lệch giá. Swap Crypto xuất hiện là để giải quyết vấn đề này. Chỉ thông qua 1 thao tác duy nhất, trader đưa số lượng đồng 1 INCH đang sở hữu. Sau đó , trader sẽ được nhận lại đồng AAVE vào ví mà không phải tốn nhiều thời gian.

Một vài nền tảng có Swap Crypto

Để xếp hạng những sàn giao dịch Swap Crypto, trader cần dựa vào lượng giao dịch mà mỗi tài sản đang có. Ước tính cho đến hiện thì thì đã có xấp xỉ 20 tỷ USD đã và đang giữ lại ở trong những giao thức Swap Crypto.

Ba giao thức trọng tâm nhất sẽ chiếm 75% số lượng tiền đã khoá chính là Uniswap, SushiSwap và Curve Finance.

Ở Uniswap, đồng ETH đứng đầu đồng tiền ETH đã bị khoá nhiều nhất với con số lên đến 1,5 triệu đồng; song song đó là giao thức được những nhà giao dịch đến lớn nhất nếu những Airdrop hoạt động mạnh mẽ.

Những tình huống cần áp dụng Token Swap

Di cư Blockchain (Blockchain Migration)

Ở nhiều tình huống, những dự án bắt đầu ở một nền tảng blockchain nổi trội ví dụ như Ethereum, vì sự tiện lợi cùng tận dụng cơ sở hạ tầng sẵn có. Nhưng khi dự án càng phát triển và buộc phải ưu hóa những mặt kỹ thuật thì một vài nhóm phát triển đã đưa ra đề xuất mở blockchain của riêng họ để xoá bỏ những hạn chế có thể nhắc đến như tốc độ xử lý trì trệ, chi phí thực hiện giao dịch cao.

Khi việc trên diễn ra, những dự án sẽ phải tiến hành token migration – nghĩa là di chuyển tất cả những token đang sở hữu của trader ở blockchain này sang blockchain khác. Điều này sẽ làm cho nhà đầu tư không chịu thiệt hại về giá trị của tài sản mà cũng khai thác được các lợi ích mới mà ở nền tảng blockchain mới đem lại.

Năm 2017 đánh dấu sự xuất hiện của dự án TRON, nhà sáng lập phát hành TRX dưới hình thức token tiêu chuẩn ERC-20 ở Ethereum. Năm 2018, sau thời điểm blockchain TRON đã mainnet thì dự án đã phải tiến hành quá trình chuyển hoá token để di chuyển toàn bộ token TRX ERC-20 từ nền tảng Ethereum sang nền tảng blockchain riêng của nó là TRON. Những sàn giao dịch uy tín trên thị trường như Binance cũng đã tham gi giúp đỡ quá trình này thông qua việc tự động tiến hành chuyển hoá cho người sở hữu TRX ở sàn giao dịch của họ.

Sau khi hoàn thành quá trình chuyển đổi, những token TRX ERC-20 ở Ethereum đã hoàn toàn không có hiệu lục và giá trị sử dụng thực tế. Người sở hữu sau đó sẽ có được token TRX mới ở ví điện tử hoặc thông qua những sàn giao dịch ở blockchain TRON.

Giống như TRON, ở EOS cũng khởi đầu với token ERC-20 ở Ethereum vào giai đoạn mà họ ICO. Vào tháng 6/2018, EOS đã có mainnet riêng cho nó và EOS cũng đã tiến hành quá trình chuyển hoá token để dời toàn bộ token đang ở Ethereum sang nền tảng blockchain mới của nó.

Ở quá trình trên, chủ sở hữu phải thực hiện việc gửi token EOS ERC-20 cho địa chỉ ví cụ thể hay tiến hành thông qua những sàn giao dịch có hỗ trợ. Những token EOS ERC-20 sẽ bị khoá ngay sau đó và chủ sở hữu ban đầu sẽ nhận lại EOS ở blockchain EOS mới.

Chuyển đổi tài sản ở những sàn giao dịch phi tập trung (DEX)

Token swap ở những sàn phi tập trung (DEX) chẳng hạn như SushiSwap, PancakeSwap hay Uniswap thì người dùng sẽ được quyền chuyển đổi trực tiếp giữa những nhóm tiền mã hoá không giống nhau mà không đòi hỏi trung gian là những sàn giao dịch theo hướng tập trung. Bên dưới là một vài những chức năng phổ biến hiện tại của token swap trong cộng đồng.

Vì sao không áp dụng CEX khi nó có tính thanh khoản tốt hơn?

Chủ sở hữu có thể tiến hành chuyển đổi token ở những sàn CEX. Tuy nhận được sự đảm bảo về tính thanh khoản cùng độ uy tín từ sàn nhưng nó chỉ có thể giúp đỡ cho một số lượng token cụ thể và không thể hỗ trợ rút lại tài sản ở toàn bộ các chain.

Điểm nổi bật của token swap ở DEX

Đặc trưng phi tập trung cùng giao dịch tự do: Một trong các điểm nổi bật lớn nhất mà DEX có chính là tính phi tập trung. Nhà đầu tư không bắt buộc phải mở tài khoản hay cung cấp những thông tin cá nhân và nhận sự kiểm soát từ một tổ chức giữ vai trò trung gian như những sàn tập trung.

Giao dịch ở DEX được tiến hành bằng hợp đồng thông minh (smart contract), hỗ trợ nhà đầu tư kiểm soát toàn bộ tài sản của họ mà không chịu sự phụ thuộc bởi bên thứ ba.

Khả năng tiếp xúc những token mới: Ở DEX thì nhà đầu tư có cơ hội tiếp xúc với các token mà sàn CEX vẫn chưa niêm yết.

Lý do làm cho đa số dự án đưa qua quyết định sẽ niêm yết ở DEX trước CEX vì khả năng sản sinh thanh khoản vô cùng nhanh mà không phải chịu ràng buộc bởi quy trình phê duyệt không mấy dễ dàng. Chẳng hạn với những dự án mới như SafeMoon, những nhà giao dịch đã có thể mua nó ở DEX giống với PancakeSwap nhau trước khi nó chính thức được niêm yết ở những sàn giao dịch lớn.

• Kể từ tháng 3/2021, chỉ trong vòng chưa tròn 1 tháng ra mắt nhưng SafeMoon đã có sự tăng trưởng đáng kinh ngạc, đạt mức 350,000%
• Nhưng khả năng thanh khoản lúc đầu của nó khá thấp, từ đó xảy ra tình huống trượt giá (slippage) cao nếu người dùng bất chấp tất cả để mua hay bán số lượng lớn token.

Memecoin hay những token mới sẽ được niêm yết ở DEX trước. Điều này đã mở ra cơ hội để người dùng có thể tham gia đầu tư, hơn thế nữa là cơ hội để gia nhập sớm vào những án phát triển tiềm năng.

Một trong các case study đáng chú ý là về memecoin đầu tiên được niêm yết ở sàn DEX chính là Shiba Inu (SHIB). Vào lần đầu SHIB xuất hiện, nó vẫn chưa được niêm yết ở những sàn lớn như Coinbase hay Binance. Những nhà đầu tư chỉ có thể giao dịch SHIB từ những sàn DEX nhue SushiSwap và Uniswap.

• Khi SHIB ở trên Uniswap đã khởi động giao dịch, giá trị của nó đã tăng rất nhanh chỉ trong thời gian nhắn vì tính thanh khoản không cao cùng nhu cầu gia tăng từ cộng đồng. Sau hai tháng ra mắt kể từ tháng 8/2020, giá của SHIB đã chứng kiến mức tăng trưởng lên đến hàng nghìn phần trăm, sản sinh lợi nhuận khổng lồ cho các nhà đầu tư tham gia từ những ngày đầu.
• Cho đến tháng 5/2021. Mức vốn hoá của SHIB trên thị trường đã đạt mức hơn 13 tỷ USD, kể cả chưa được niêm yết ở những sand CEX lớn.

Tính bảo mật được nâng cao liên quan đến quyền sở hữu về tài sản: Ở DEX, nhà đầu tư không bắt buộc phải gửi tài sản của bản thân trên sàn giao dịch. Nguồn tài sản của họ sẽ được nằm ở ví điện tử cá nhân cho đến lúc giao dịch tiến hành bằng hợp đồng thông minh. Đây chính là điều hỗ trợ cho nhà đầu tư tránh đi những rủi ro bị mất tài khoản hay tài sản nếu sàn tập trung đối mặt cuộc tấn công hay sự cố bất ngờ.

Những nhược điểm còn tồn tại của Token swap

Chúng vẫn sẽ có một vài điểm hạn chế mà nhà đầu tư phải lưu ý nếu sử dụng:

Thanh khoản cùng rủi ro trượt giá rất dễ xảy ra: Những token mới hay có mức thanh khoản thấp sẽ rất dễ bắt gặp tình huống trượt giá, nếu giá trị của token có sự thay đổi đối với quá trình giao dịch. Đây là điều phổ biến đối với những token chưa nhận được sự giúp đỡ một cách rộng rãi cùng khối lượng giao dịch không quá cao.

Những dự án ma lừa đảo cùng rug pull: Một trong các rủi ro thường xảy ra ở DEX chính là những dự án có ý đồ lừa đảo, trong cộng động gọi đây là rug pull. Đây là một hình thức mà những nhóm sáng lập rút tất cả thanh khoản trong token ra khỏi sàn giao dịch, làm cho giá trị của token đối mặt với sự sụp đổ đồng thời người dùng cũng không còn khả năng bán lại token mà họ sở hữu.

Vì sàn DEX vận hành theo hình thức phi tập trung đồng thời phụ thuộc vào smart contract, không có bất cứ cơ quan nào kiểm soát nào đủ khả năng để ngăn chặn hay bồi thường cho nhà đầu tư khi đối mặt với những tình huống như vậy.

Rủi ro có liên quan về smart contract: Những giao dịch ở DEX đều sẽ tiến hành xử lý bởi smart contract, tuy nhiên không phải toàn bộ nó đều được kiểm tra một cách kỹ lưỡng. Những lỗi hay lỗ hổng ở hợp đồng có khả năng bị kẻ có ý đồ xấu khai thác nhằm lấy trộm tài sản hay làm hỏng giao dịch.

Những dự án Meerket Finance ở Binance Smart Chain đã đối mặt với việc kẻ xấu hack sau khi ra mắt chỉ một ngày, với số tiền đạt hơn mức 31 triệu USD đã bị trộm mất bởi lỗ hổng ở hợp đồng thông minh.

Token Swap giữa những chain không giống nhau (Cross-Chain Swap)

Hoán đổi chuỗi chéo hay còn được gọi là Cross-chain swap, là một hình thức có độ phức tạp hơn so với token swap, hỗ trợ chủ sở hữu hoán đổi khối lượng tài sản giữa những blockchain không giống nhau mà không phải thông qua bất cứ sàn giao dịch tập trung nào.

Vậy lý do gì mà chủ sở hữu phải thực hiện hoán đổi đồng token giữa những blockchain?

Đối với bối cảnh hiện tại, có rất nhiều blockchain cùng những token cùng hệ sinh thái không giống nhau, mỗi blockchain có những tính năng và đem đến lợi ích riêng.

Làm thế nào để thực hiện hoán đổi giữa những blockchain?

Mỗi blockchain có những cơ chế riêng áp dụng vào việc quản lý tài sản cũng như tiến hành giao dịch. Chẳng hạn, Bitcoin vận hành ở Blockchain Bitcoin và Ethereum vận hành ở blockchain Ethereum, cả hai nền tảng này đều không thể giao tiếp trực tiếp cùng nhau.

Để chuyển đổi tài sản từ blockchain này chuyển về blockchain khác thì ngay trước chủ sở hữu phải dùng giao dịch theo hướng tập trung giống Coinbase hay Binance,… Mỗi sàn sẽ thực hiện hỗ trợ những mạng lưới lớn cùng một vài mạng lưới nhỏ không giống nhau, nhưng không phải tất cả đều sẽ hỗ trợ.

Vì vậy, những giải pháp về hoán đổi chuỗi chéo đã xuất hiện! Nó được gọi là cross-chain bridge hay cầu nối xuyên chuỗi.

Công nghệ chuyển đổi giữa những chain được tiến hành thông qua những Atomic Swap hay những giao thức DeFi rất phức tạp tương tự Thorchain, Synapse, Stargate,… Chủ sở hữu có thể chuyển đổi nguồn tài sản từ Bitcoin thành Ethereum, hay từ Ethereum thành Binance Smart Chain, mà không phải dùng đến sàn giao dịch mang tính tập trung.

Điểm mạnh của cross-chain swap

Cross-chain swap cho chủ sở hữu được quyền tiến hành giao dịch mà không phải liên hệ với trung gian tập trung, tương tự sàn CEX.

Giao dịch được tiến hành trực tiếp ở blockchain, với sự bảo đảm từ hợp đồng thông minh, tăng tính an toàn cùng hỗ trợ người sở hữu kiểm soát hoàn toàn nguồn tài sản của họ ở quá trình giao dịch.

Cross-chain swap có khả năng làm giảm đi chi phí cho giao dịch, đặt biệt là né tránh những khoản chi phí giao dịch dễ nhìn thấy ở sàn tập trung. Với những giao dịch ở DEX (sàn giao dịch phi tập trung), chủ sở hữu chỉ cần chi trả phí gas (chi phí giao dịch của blockchain), không yêu cầu phải trả chi phí quản lý dành cho sàn giao dịch.

Điểm hạn chế của cross-chain swap

Không phải tất cả blockchain đều hỗ trợ cho cross-chain swap. Điểm này mang ý nghĩa là chủ sở hữu sẽ bị giới hạn ở số lượng những blockchain mà họ sẽ thực hiện được việc hoán đổi.

Không phải toàn bộ những loại tài sản đều giúp cho cross-chain swap. Những loại token sẽ giảm thiểu sự phổ biến hơn có khả năng sẽ không đáp ứng được tính thanh khoản, kéo theo tình huống giao dịch khó khăn và bị trượt giá cao.

Tuy việc dùng cross-chain bridge cho các hoạt động giao dịch về cross-chain swap có tính tiện dụng. Nhưng có một điểm phải lưu ý chính là cross-chain bridge đã hình thành mục tiêu hấp dẫn để tấn công của hacker, chúng xuất hiện ở những vụ hack lớn nhất.

Dựa vào số liệu báo cáo từ Chainalysis, 69% lượng tiền đã đánh cắp ở những vụ tấn công tiền kỹ thuật số vào năm 2022 đến từ những vụ hack có mối liên hệ với cross-chain bridge, số liệu tổng lên khoảng 2 tỷ USD. Đây là điểm biểu hiện mức tổn thương của những giao thức trên ở DeFi.

Cross-chain bridge được tạo ra để di chuyển tài sản giữa những blockchain không giống nhau, nhưng vì sự phức tạp đối với việc xây dựng cũng như bảo mật đã làm cho chúng trở nên dễ bị tấn công hơn.

Những vụ tấn công nổi bật có thể kể đến như Wormhole Bridge gây thiệt hại 326 triệu USD và Ronin Bridge tạo lỗ hổng lên đến 625 triệu USD đều biểu hiện về các lỗ hổng về vấn đề bảo mật ở cơ chế của những cross-chain bridge.

Quy trình tiến hành Crypto token swap

Di cư token (Token Migration)

Khi một dự án đổi từ blockchain cũ đến blockchain mới, quy trình hoàn đổi token này có những bước cụ thể như sau:

• Thông báo từ những dự án: Những dự án sẽ được thông báo cụ thể về quá trình tiến hành token swap, cung cấp bản hướng dẫn chi tiết và cụ thể liên quan đến phương thức người dùng được quyền chuyển đổi token. Ở một vài tình huống, dự án có thể sẽ tiến hành hợp tác cùng những sàn CEX để quy trình được tự động hoá khi token đã được niêm yết ở CEX.
• Mở ví mới (khi cần thiết): Đối với các tình huống hoàn đổi token giữa những blockchain khác nhau (chẳng hạn từ nền tảng Ethereum sang nền tảng blockchain riêng mà dự án xây dựng), chủ sở hữu có thể phải mở ra ví mới ở blockchain mới nhằm nhận token mới ngay khi quá trình hoàn đổi được thực hiện thành công.
• Gửi token cũ tới địa chỉ ví được chỉ định: Chủ sở hữu sẽ gửi đến một địa chỉ ví rõ ràng một số lượng token được chỉ định từ dự án. Đây chính là một ví được công khai từ dự án hay hợp đồng thông mình đã được xây dựng một cách tự động nhằm tiến hành hoạt động swap token.
• Khoá token cũ: Lượng token cũ ở blockchain lúc đầu sẽ khoá lại hoặc bị phá huỷ nhằm hạn chế trạng thái trùng lặp. Ngay khi bị khoá, những token này sẽ không thể thực hiện giao dịch hay sử dụng được nữa.
• Phân phối token mới: Nhóm dự án sẽ phân bổ số lượng token có sự tương ứng ở blockchain mới dành cho chủ sở hữu. Điều này có thể thực hiện bởi những sàn giao dịch hay ví của chủ sở hữu.

Chẳng hạn, năm 2018, TRON đã thực hiện token swap, đánh dấu cột mốc chuyển đổi từ nền tảng Ethereum thành blockchain riêng. Nhà đầu tư đã phải hoán đổi token TRX chuẩn ERC-20 của bản thân vào những sàn giao dịch cung cấp dịch vụ swap hỗ trợ, đồng thời nhận vào TRX mới ở mạng TRON.

Token Swap trên sàn DEX

Đối với những sàn DEX như PancakeSwap hay Uniswap, quy trình hoán đổi token diễn ra bởi những hợp đồng thông minh cũng được thực hiện hoàn toàn tự động. Chủ sở hữu cần phải thực hiện những bước sau:

• Kết nối ví: Nhà giao dịch kết nối với ví của họ (có thể nhắc đến nhue MetaMask) cùng sàn DEX.
• Chọn token có ý định swap: Chọn lựa token mà trader đang sở hữu cũng như token mà trader muốn swap.
• Xác nhận giao dịch: Nhập số lượng token muốn swap và xác nhận giao dịch trên ví. Hợp đồng thông minh sẽ tự động thực hiện giao dịch và gửi token mới về ví của người dùng.

Cross-chain Swap trên Cross-chain Bridge

Đối với các giao thức cross-chain bridge, người dùng cần chọn lựa kỹ lưỡng các cầu nối để quá trình giao hoán đổi được tối ưu nhất. Quá trình hoán đổi thường diễn ra như sau:

• Kết nối ví: Người dùng kết nối ví tiền mã hóa với nền tảng hỗ trợ cross-chain swap.
• Chọn token cần hoán đổi: Người dùng chọn loại token mà họ đang sở hữu trên một blockchain (ví dụ: BTC trên Bitcoin) và chọn token mà họ muốn nhận trên blockchain khác (ví dụ: ETH trên Ethereum).
• Chọn blockchain đích: Ngoài việc chọn token, người dùng cũng phải chọn blockchain đích mà họ muốn nhận token. Ví dụ: chuyển từ blockchain Bitcoin sang blockchain Ethereum.
• Xác nhận lệnh giao dịch: Nhập lượng token cần hoán đổi cũng như xác nhận giao dịch ở ví. Hợp đồng thông minh được thực hiện token một cách tự động hoá dành cho người dùng ở blockchain nguồn đồng thời chuyển đổi tài sản, tiếp đó gửi token mới đến ví ở blockchain đích.
• Hoàn thành giao dịch: Khi quy trình chuyển đổi hoàn thành, token mới sẽ được di chuyển vào ví của chủ sở hữu ở blockchain đích.

Dựa trên những bước trên, cross-chain swap bảo đảm tính phi tập trung cùng bảo mật, người dùng được phép chuyển đổi tài sản giữa những blockchain mà không phải đặt niềm tin cho bên thứ ba hay trung gian.

Xem thêm:

Token Terminal có gì đặc biệt? Cách theo dõi doanh thu và hiệu suất dự án crypto

Tiêu chuẩn token và những điều cần biết về ứng dụng trong DeFi, NFT, GameFi

Token Vesting là gì? Cách kiểm soát lượng token để bảo vệ dự án và nhà đầu tư

Các điểm cần chú ý khi thực hiện Swap Crypto là gì?

Nói không với những hoạt động kiếm lời bất hợp pháp

Hai phương thức được chia sẻ ở đây từ Swap Crypto đều dựa theo quy định. Nhưng trên thực tế sẽ có nhiều tình huống lợi dụng những cách thức giao dịch chéo giữa những phương thức khác nhau nhằm tấn công Flash Loan để trục lợi. Những Hacker đã tận dụng kẽ hở từ Swap liên tục của 5 giao thức không giống nhau và thu về số tiền lên đến hàng chục triệu USD.

Cần lưu ý về chi phí Gas

Mạng lưới của nền tảng Ethereum hiện tại vẫn đang đứng vững trong top đầu cùng những giao thức swap và nhà giao dịch, tuy nhiên nền tảng này lại có phí gas khá cao. Ethereum 2.0 đang nỗ lực khắc phục điều trên. Hiện nay mọi thứ vẫn đang ở giai đoạn hoàn thiện. Việc tiến hành tối ưu hóa nguồn lợi nhuận đến từ Swap Crypto khởi nguồn từ việc giảm chi phí gas. Cụ thể, ở nền tảng Ethereum sẽ chi khoảng từ 35 – 50 USD đối với mỗi giao dịch tùy thuộc vào thời điểm. Vì vậy những nhà đầu tư có nguồn vốn nhỏ nên dành sự cân nhắc trước khi quyết định tham gia.

Tính thanh khoản và sự trượt giá

Không phải mọi cặp tiền điện tử đều đem đến lợi nhuận giống nhau. Nó còn phải dựa vào mức độ phổ biến được hiệu chỉnh cùng mức lợi nhuận thích hợp. Nhà đầu tư cần lưu ý đến vấn đề trên trong giao dịch. Nhân tố trượt giá rất quan trọng vì nó tác động trực tiếp vào lợi nhuận của nhà đầu tư.

Trên đây là những kiến thức tổng quan về Token Swap trong Crypto cùng các phương pháp kiếm lợi nhuận từ hoạt động này dành cho các nhà đầu tư. Hy vọng những chia sẻ từ Coin568 đã mang đến cho bạn những thông tin giá trị. Chúc bạn giao dịch hiệu quả và tìm ra chiến lược đầu tư phù hợp với lợi thế của mình!