Giao dịch cùng với mô hình cốc tay cầm – Cup and Handle Pattern

Mô hình cốc tay cầm là một mô hình kỹ thuật phổ biến trên biểu đồ giá crypto, thể hiện giai đoạn điều chỉnh tạm thời trước khi xu hướng tăng trưởng quay trở lại. Đây là công cụ giúp xác định rủi ro và điểm vào lệnh rõ ràng, mặc dù sự phân tán dữ liệu khối lượng trong thị trường crypto có thể khiến việc phân tích phức tạp hơn. Trong bài viết hôm nay, các bạn hãy cùng coin568 đi sâu vào các yếu tố của chỉ báo và thảo luận về một số hạn chế cần lưu ý khi áp dụng trong thực tế.

Khái niệm về mô hình cốc tay cầm – Cup and Handle Pattern

Mô hình cốc và tay cầm, hay còn gọi là Cup and Handle Pattern, là một mô hình biểu đồ hợp nhất, báo hiệu sự tiếp nối xu hướng tăng. Đầu tiên, giá giảm điều chỉnh, tạo thành đáy cong giống hình cốc khi chạm lại đỉnh cũ. Tiếp theo, giá đi ngang, tạo thành tay cầm của cốc, nơi thị trường tích lũy và chuẩn bị cho đợt bứt phá. Khi hoàn thiện, “tay cầm” là dấu hiệu tiềm năng của một đợt tăng giá mới.

Mô hình cốc và tay cầm trở nên phổ biến nhờ William O’Neil bởi ông đã đề cập đến nó thông qua cuốn sách Làm Giàu Từ Chứng Khoán xuất bản năm 1988. Khoảng 20 năm trước, tôi đã bắt đầu học giao dịch cổ phiếu và áp dụng các phương pháp của ông ấy, trong đó có mô hình này. Mô hình cốc và tay cầm không chỉ là một đặc điểm thường thấy trên thị trường chứng khoán mà hiện nay còn xuất hiện ngày càng nhiều trong thị trường crypto đầy biến động.

Tổng quan thông tin về mô hình cốc tay cầm - Cup and Handle Pattern
Tổng quan thông tin về mô hình cốc tay cầm – Cup and Handle Pattern

Mô hình cốc và tay cầm có thể xuất hiện trên nhiều khung thời gian khác nhau, từ biểu đồ giờ đến biểu đồ tuần và tháng. Tuy nhiên, sức mạnh của mô hình này thể hiện rõ nhất trên khung thời gian hàng ngày. Dù có vài biến thể nhỏ nhưng cấu trúc cốt lõi của mô hình vẫn nhất quán và dễ nhận diện giống nhau.

Mô hình cốc tay cầm có những đặc điểm nhận diện là gì?

Mô hình cốc và tay cầm thường hình thành sau một đợt tăng giá mạnh, khi thị trường cần thời gian để điều chỉnh và “lấy đà” trở lại. Cấu trúc của mô hình này bao gồm năm phần chính, dẫn đến một đợt bứt phá lên các mức cao mới.

Bốn thành phần đầu tiên chính là những nét tạo hình cho mô hình này bởi nó đã khéo léo vẽ nên đường viền của một chiếc cốc với tay cầm đặc trưng.

Hình dáng của mô hình cốc tay cầm trên biểu đồ
Hình dáng của mô hình cốc tay cầm trên biểu đồ
  1. Đợt tăng giá mạnh khởi đầu cho mô hình tiềm năng.
  2. Giá điều chỉnh giảm, làm chậm đà tăng trước đó.
  3. Giá phục hồi và tiến gần đến mức đỉnh trước đó.
  4. Giai đoạn đi ngang với xu hướng giảm nhẹ của giá.
  5. Khối lượng cần tăng khi giá phục hồi ở bước 3 và giảm dần ở bước 4.

Sau một đợt tăng giá mạnh (#1), thị trường bước vào giai đoạn điều chỉnh nhẹ (#2), tạo nên nửa đầu của cốc. Mức giảm ở bước #2 thường chiếm khoảng 30–50% so với chiều cao của xu hướng tăng trước đó, mặc dù đôi khi có thể sâu hơn. Khi giá chạm đáy và quay đầu, một đợt phục hồi sẽ diễn ra (#3), nhưng thường dừng lại cách đỉnh trước khoảng 10%. Tại đây, ta có thể thấy hình dáng phần cốc của mô hình đã hoàn chỉnh.

Khi giá tiếp cận mức đỉnh trước, các nhà giao dịch lạc quan bắt đầu chờ đợi để xem liệu có một đợt bứt phá sắp diễn ra hay không, khiến lực mua tạm ngừng. Những người mua gần mức cao cũ giờ đây vừa cảm thấy nhẹ nhõm vì giá đã phục hồi, vừa lo ngại khả năng xảy ra một đợt bán tháo khác. Những nhà giao dịch này, còn gọi là “tay yếu”, bắt đầu bán ra từ từ, tạo nên phần tay cầm đặc trưng của mô hình (#4).

Lúc này, tổng khối lượng giao dịch giảm dần, cho thấy lực bán đã suy yếu. Giá bắt đầu dao động đi ngang, đôi lúc giảm nhẹ, hình thành phần tay cầm của mô hình.

Kết quả cuối cùng là ta có một hình dạng quen thuộc: chiếc cốc cà phê với tay cầm nhô lên ở phía bên phải.

Mô hình được xác nhận khi giá vượt qua đỉnh của tay cầm, cho thấy sự tiếp diễn của xu hướng tăng trước đó.

Quan trọng là, mô hình cốc và tay cầm chỉ xuất hiện khi có một xu hướng tăng dẫn đường, vì vậy nó trở nên khá phổ biến trong thị trường crypto đầy biến động.

Các biến thể của mẫu hình cốc tay cầm – Cup and Handle Pattern

Các nhà giao dịch crypto cần chú ý đến một số biến thể của mô hình này. Thứ nhất, đôi khi phần tay cầm có thể phát triển vượt qua mức đỉnh cũ, được gọi là “tay cầm cao”. Thứ hai, do tính chất phân dạng của thị trường, mô hình cốc và tay cầm có thể xuất hiện trên nhiều khung thời gian khác nhau, kể cả biểu đồ hàng ngày.

Biến thể cốc và tay cầm cao

Một trong những đặc điểm đặc trưng của mô hình cốc và tay cầm là tay cầm thường phát triển trong khoảng 10% so với mức đỉnh trước. Tuy nhiên, trong những thời điểm thị trường sôi động, tay cầm đôi khi có thể vượt lên một chút trên mức cao cũ, nhưng vẫn nằm trong giới hạn 10% đó. Những tình huống này được xem là tay cầm cao, thể hiện sức mạnh của xu hướng tăng.

Mô hình cốc và tay cầm cao có hình dáng như thế nào?
Mô hình cốc và tay cầm cao có hình dáng như thế nào?

Trong ví dụ này, chúng ta quan sát thấy một mô hình cốc với tay cầm cao. Thay vì nằm ở dưới mức cao cũ, tay cầm lại hình thành ngay trên đó. Mặc dù mô hình vẫn giữ nguyên giá trị với một đợt bứt phá nhẹ, nhưng giá sau đó tiếp tục dao động trong phạm vi hẹp, đi kèm với sự giảm dần của khối lượng để tạo nên phần tay cầm. Mô hình này được xác nhận khi thị trường vượt qua đỉnh cao nhất của tay cầm.

Biến thể cốc và tay cầm trong ngày

Khi William O’Neil lần đầu tiên phát hiện ra mô hình cốc và tay cầm, ông chủ yếu tập trung vào khung thời gian biểu đồ hàng ngày. Ngày nay, nhờ sự phát triển của phần mềm lập biểu đồ, việc truy cập vào biểu đồ trong ngày trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Điều này đã dẫn đến sự xuất hiện của nhiều biến thể của mô hình, cho phép các nhà giao dịch nhận diện nó trong các khung thời gian hàng ngày.

Biểu đồ giá của Bitcoin có hình dáng giống một chiếc cốc tay cầm
Biểu đồ giá của Bitcoin có hình dáng giống một chiếc cốc tay cầm

Mô hình trong khung thời gian ngắn hoạt động tương tự như mô hình dài hạn nhưng diễn ra nhanh chóng hơn. Lấy ví dụ từ biểu đồ 4 giờ của Bitcoin ở trên, chúng ta có thể thấy tất cả các yếu tố cần thiết đều hiện hữu, bao gồm cả sự gia tăng đột biến của khối lượng giao dịch. Trong giai đoạn hồi quy, khối lượng thường giảm dần. Trái lại, trong giai đoạn tăng trưởng của cốc, khối lượng dự kiến sẽ tăng lên. Cuối cùng, khi tay cầm hình thành, lý tưởng là khối lượng giao dịch sẽ thu hẹp lại, phản ánh tâm lý không chắc chắn của cả người mua và người bán.

Biểu đồ Bitcoin ở trên cũng thể hiện một tay cầm cao mà chúng ta đã đề cập trước đó. Sau khi cốc và tay cầm được hình thành một cách hoàn hảo trên biểu đồ, Bitcoin đã thực hiện một đợt bứt phá mạnh mẽ, tiếp tục tăng tốc lên các mức cao mới.

Biến thể cốc tay cầm ngược

Mô hình cốc ngược là một tín hiệu đảo chiều, cho thấy động lực bán khống đang gia tăng và báo hiệu khả năng tiếp diễn của xu hướng giảm. Các mô hình này thường hình thành trong khoảng thời gian từ ba đến sáu tháng, với khối lượng giao dịch đóng vai trò cốt lõi trong việc hoàn thiện và cho thấy sự vượt ra khỏi xu hướng tăng. Song song với đó, cốc ngược cũng xuất hiện khi số lượng người bán gia tăng, đẩy giá giảm xuống. Khi mô hình này hình thành, nó thường chỉ ra rằng thị trường tăng giá đang đến hồi kết.

Mô hình tay cầm ngược xuất hiện khi tài sản vươn ra và bắt đầu giảm giá từ bên phải của cốc ngược. Thực tế, tay cầm ngược chỉ được xác nhận khi không có sự bứt phá nào xảy ra và giá tiếp tục giảm, cuối cùng chạm đến mức hỗ trợ trước khi nỗ lực vượt qua để thiết lập các mức thấp mới.

Minh hoạ mô hình cốc và tay cầm ngược
Minh hoạ mô hình cốc và tay cầm ngược

Để xác định một mô hình cốc và tay cầm ngược một cách chính xác, hình dạng của nó phải rõ nét, với đường xu hướng uốn cong lên và sau đó đi xuống giống như một chiếc cốc lộn ngược. Khi mô hình đảo chiều này xuất hiện, nó cho thấy rằng cơ hội giao dịch sẽ bị hạn chế nếu không có sự điều chỉnh hoặc kéo lùi diễn ra.

Cách nhận diện mô hình Cup và Handle

Mô hình cốc tay cầm khởi đầu từ một xu hướng tăng mạnh mẽ, tiếp theo là một giai đoạn điều chỉnh khoảng 30-50%. Để xác định mô hình này, bạn có thể sử dụng công cụ hồi quy Fibonacci hỗ trợ, sau đó tìm kiếm sự điều chỉnh kéo lùi gần về vùng 30-50% để xác định điểm vào lệnh tiềm năng.

Phạm vi 30-50% là mức lý tưởng để thực hiện lệnh
Phạm vi 30-50% là mức lý tưởng để thực hiện lệnh

Khi đã xác định được phạm vi 30-50%, lúc này trader nên kiên nhẫn chờ đợi một đợt hồi phục để có thể kéo giá lên cao trở lại.

Giá cả đã tăng lên mức cao cũ
Giá cả đã tăng lên mức cao cũ

Khi giá tiếp cận mức cao trước đó, một sự bứt phá không thành công có thể khiến cả những nhà đầu tư mới lẫn những người mua ở đáy cơ sở rơi vào bẫy. Các nhà đầu tư mới chứng kiến lợi nhuận nhỏ của họ bỗng nhiên trôi tuột, trong khi những người mua ở đáy lại lo lắng về khả năng xảy ra đỉnh đôi.

Hệ quả là cả hai nhóm đều quyết định thoát khỏi thị trường; cảm giác lo lắng khiến họ dần dần bán ra, hình thành nên tay cầm của mô hình.

Tay cầm hình thành cho thấy sự bán tháo của thị trường
Tay cầm hình thành cho thấy sự bán tháo của thị trường

Tay cầm phải được hình thành trong một khoảng thời gian ngắn hơn so với thời gian cần thiết để tạo ra cốc. Thông thường, tay cầm sẽ xuất hiện trong khoảng từ 1/5 đến 1/3 thời gian mà cốc đã sử dụng để hoàn thành.

Hơn nữa, tay cầm cần phải nằm ở nửa trên của cốc, không được hạ xuống nửa dưới trong khoảng giá của cốc. Chẳng hạn, nếu cốc được hình thành trong dải giá từ $1,0 đến $2,0, tay cầm phải xuất hiện trong khoảng từ $1,50 đến $2,0. Nếu tay cầm hạ quá thấp thì sẽ không còn đủ sức để bẫy những người bán khống.

Một tay cầm hiệu quả thường có xu hướng giảm nhẹ thay vì giảm mạnh. Sự điều chỉnh này có thể khiến những người bán khống cảm thấy bất an, lo ngại về khả năng đảo chiều bất ngờ. Hệ quả là họ sẽ quyết định thoát khỏi các vị thế của mình, tạo ra một làn sóng mua nhẹ trên thị trường, từ đó góp phần vào việc tăng giá một cách nhẹ nhàng.

Khi những người mua mới xuất hiện, họ nhanh chóng nhảy vào thị trường khi nhận thấy thiết lập kỹ thuật đã hoàn thành, góp phần đẩy giá lên vượt qua các mức cao trước đó. Sự tham gia này không chỉ làm gia tăng lực đẩy mà còn củng cố thêm sức mạnh cho xu hướng tăng giá.

Cách thức áp dụng mô hình Cốc và Tay Cầm

Mô hình cốc và tay cầm mang đến một chiến lược tuyệt vời để loại bỏ những nhà đầu tư yếu thế, giúp củng cố xu hướng tăng giá.

Khi giao dịch theo mô hình này, điều quan trọng là chờ đợi cho đến khi các mức kháng cự kỹ thuật bị vượt qua. Tại thời điểm này, có hai khu vực cụ thể mà các nhà giao dịch có thể lựa chọn để tham gia vào sự bứt phá khỏi kháng cự.

Làm thế nào để tận dụng mô hình cốc tay cầm hiệu quả?
Làm thế nào để tận dụng mô hình cốc tay cầm hiệu quả?

Đầu tiên, bạn cần vẽ một đường xu hướng kháng cự nối liền các mức giá cao của tay cầm. Khi giá vượt qua đường xu hướng này, đó chính là tín hiệu để bạn thực hiện giao dịch mua. Cơ hội thứ hai để tham gia là khi giá vượt mức cao nhất của tay cầm. Việc đợi sự đột phá này là một cách tiếp cận cẩn trọng hơn, vì nó cho phép bạn nhận được sự xác nhận từ thị trường rằng giá đang trên đà đạt đến những đỉnh cao mới.

Để quản lý rủi ro trong giao dịch, bạn nên đặt lệnh cắt lỗ ở mức thấp nhất của tay cầm. Với cách làm này, nếu đợt bứt phá không thành công và giá quay trở lại dưới mức đáy của tay cầm, bạn vẫn có thể thoát khỏi giao dịch với tổn thất tối thiểu và nhanh chóng thực hiện chiến lược khác.

Nếu bứt phá diễn ra suôn sẻ, bạn có thể xem xét việc điều chỉnh lệnh cắt lỗ của mình về mức hòa vốn. Điều này sẽ giúp bảo vệ giao dịch của bạn, đảm bảo rằng bạn không phải chịu lỗ và có thể an tâm theo dõi sự phát triển tiếp theo của thị trường.

Thiết lập mức stoploss hợp lý sẽ tối ưu hóa tài sản cho bạn
Thiết lập mức stoploss hợp lý sẽ tối ưu hóa tài sản cho bạn

Mục tiêu của mô hình cốc và tay cầm rất dễ hiểu. Đầu tiên, bạn đo khoảng cách giữa đỉnh và đáy của cốc, sau đó kéo dài khoảng cách này từ đáy tay cầm. Chỉ cần tay cầm nằm trong nửa trên của cốc, mức giá dự đoán này sẽ mang lại tỷ lệ lợi nhuận hấp dẫn cho giao dịch của bạn.

Ví dụ minh họa về mô hình Cup and Handle Pattern

Để có cái nhìn rõ nét hơn về mẫu hình cốc tay cầm này, chúng ta cùng xem xét ví dụ sau:

Biểu đồ giá Bitcoin năm 2019
Biểu đồ giá Bitcoin năm 2019

Sau khi ghi nhận mức tăng 25%, thị trường đã trải qua một đợt điều chỉnh, giảm khoảng 50% do khối lượng giao dịch liên tục giảm. Tuy nhiên, thị trường đã nhanh chóng phục hồi, chỉ còn cách mức đỉnh trước đó khoảng 3%.

Lúc này, cốc của mô hình đã hoàn thiện, và tay cầm đang chuẩn bị được hình thành. Tay cầm từ từ giảm xuống trong bối cảnh khối lượng giao dịch suy giảm. Đáng chú ý, giá của tay cầm vẫn duy trì trong nửa trên của cốc, đảm bảo rằng tất cả các yếu tố cần thiết cho một đợt bứt phá tăng giá đều đã sẵn sàng.

Khi tay cầm đã hình thành, Bitcoin bắt đầu leo thang với khối lượng giao dịch gia tăng, mở ra con đường đến những đỉnh cao mới.

Sau đây là một biểu đồ khác minh họa mô hình cốc và tay cầm với Ethereum.

Mô hình Cup and Handle xuất hiện tại biểu đồ giá của ETH
Mô hình Cup and Handle xuất hiện tại biểu đồ giá của ETH

Sau cú bứt phá 300% đầu năm 2021, Ethereum bắt đầu điều chỉnh và củng cố để tạo nên hình dạng cốc. Mô hình này khá nông, chỉ khoảng 30% so với xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ trước đó. Sau giai đoạn điều chỉnh, giá đã hồi phục và tiến gần đến mức đỉnh cũ và hoàn thiện cấu trúc cốc.

Khi tay cầm dần dần hình thành, độ dốc nhẹ đi xuống cùng với sự giảm sút trong khối lượng giao dịch mang đến một tín hiệu thú vị về khả năng củng cố sắp tới. Dù tay cầm này có chiều dài khá đáng kể, nhưng ngay khi nó hoàn tất, Ethereum đã nhanh chóng bứt phá với khối lượng giao dịch tăng mạnh mẽ.

Một số chỉ báo để xác nhận mô hình Cốc và Tay Cầm

Không chỉ sở hữu cấu trúc rõ ràng và các điểm vào, thoát giao dịch cụ thể, mô hình cốc và tay cầm còn được các nhà giao dịch ưa chuộng nhờ tính đơn giản, dễ nhận diện. Để phát hiện mô hình này, người dùng không cần nhiều chỉ báo phức tạp hay công cụ kỹ thuật phức tạp, thay vào đó, ta chỉ cần một chút quan sát và nắm bắt là đủ.

Để nhận diện mô hình cốc và tay cầm, chỉ cần bốn chỉ báo kỹ thuật sau:

Như ta thấy, mô hình cốc và tay cầm có hai phần rõ rệt. Mô hình chỉ trở nên dễ dàng nhận diện khi phần cốc gần hoàn tất và giá chạm sát mức cao cũ.

Vì vậy, nhà giao dịch có thể đánh dấu mức cao trước bằng cách vẽ một đường kháng cự nằm ngang. Khi phần bên phải của cốc được hình thành, điều quan trọng là chúng ta cần chú ý đến các nến tăng cùng với sự gia tăng trong khối lượng giao dịch. Một phương pháp dễ khác để xác định điều này là thêm đường trung bình động 50 kỳ vào biểu đồ khối lượng giao dịch.

Đường trung bình động này phản ánh khối lượng bình quân của 50 kỳ trước đó. Khi quan sát biểu đồ, bạn nên chú ý đến những nến tăng có khối lượng vượt trên đường trung bình 50 kỳ, trong khi các nến giảm thường duy trì bên dưới mức này. Nếu các nến tăng và giảm xuất hiện gần nhau với một khối lượng lớn thì khối lượng của nến tăng cần chiếm ưu thế hơn so với nến giảm.

Khi cốc hoàn thiện, tay cầm sẽ bắt đầu xuất hiện với những đường xu hướng hơi dốc xuống. Ngoài ra, trader cũng nên chú ý đến đường kháng cự nằm ở phần trên của tay cầm. Nếu giá vượt qua đường kháng cự này cùng với khối lượng giao dịch tăng cao, đây có thể là dấu hiệu cho thấy thị trường đang chuẩn bị cho một đợt tăng trưởng tiếp theo.

Những giới hạn của Mô Hình Cốc Tay Cầm

Tương tự như bất cứ phương pháp phân tích kỹ thuật nào, mô hình cốc và tay cầm cũng có lúc hoạt động hiệu quả và lúc không phát huy được tác dụng như mong đợi. Đôi khi, độ tin cậy của mô hình này cũng có thể giảm xuống trong một số bối cảnh thị trường nhất định.

Nhận diện xu hướng thị trường chính

Mô hình cốc và tay cầm thường thể hiện một sự đột phá trong bối cảnh xu hướng thị trường lên cao. Khi thị trường lớn đang trên đà tăng trưởng, xác suất cho một đợt bứt phá thành công sẽ cao hơn nhiều. Tuy nhiên, nếu thị trường rơi vào xu hướng giảm, khả năng cho một sự bứt phá tăng giá sẽ trở nên giảm đáng kể.

Bitcoin và Ethereum – hai gã khổng lồ trong thế giới tiền điện tử – nắm giữ khoảng 60% tổng vốn hóa thị trường crypto. Khi cả hai đồng tiền này cùng hướng tới xu thế tăng trưởng, khả năng xảy ra bứt phá giá sẽ gia tăng đáng kể. Ngược lại, nếu cả Bitcoin và Ethereum đều rơi vào xu hướng giảm, cơ hội cho một đợt đột phá tăng giá sẽ trở nên hạn chế hơn rất nhiều.

Sử dụng mô hình cốc tay cầm vào các đồng coin đang phát triển

Một trong những thách thức lớn khi sử dụng mô hình Cup and Handle là việc áp dụng nó cho những loại tiền điện tử nhỏ với lượng người theo dõi hạn chế. Mô hình này thực sự phát huy hiệu quả hơn khi được áp dụng cho những đồng tiền điện tử đang có sự gia tăng theo dõi mạnh mẽ. Sự hiện diện của nhiều lệnh mua và bán sẽ tạo ra một thước đo tốt hơn về sức mạnh giữa người mua và người bán, từ đó nâng cao độ tin cậy của mô hình.

Khối lượng giao dịch – Yếu tố quyết định nhưng khó nắm bắt

Khối lượng giao dịch trong lĩnh vực tiền điện tử là yếu tố quan trọng giúp phân biệt và xác định mô hình cốc và tay cầm. Tuy vậy nhưng do giao dịch tiền điện tử diễn ra trên nhiều sàn khác nhau, thậm chí cả ngoài sàn, nên việc thu thập số liệu khối lượng chính xác trở nên thách thức hơn bao giờ hết.

Trải qua hơn 30 năm kể từ lúc ra đời cho đến nay, mô hình cốc tay cầm đã khẳng định được vị thế vững chắc trong lòng những nhà giao dịch kỹ thuật. Mặc dù không thể xem nhẹ những hạn chế của mô hình này, nhưng sức mạnh của các xu hướng trong lĩnh vực tiền điện tử đã giúp mô hình cốc và tay cầm phát huy hiệu quả đáng kể trong giao dịch trên thị trường crypto. Hy vọng qua bài viết trên của coin568, các bạn đã biết thêm một công cụ hữu ích để áp dụng vào hành trình đầu tư của mình. Chúc các bạn có nhiều quyết định sáng suốt và thành công!

Rate this post

Tôi là Phùng Cảnh Lang, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto, tôi hy vọng những bài viết của mình thật sự hữu ích với bạn. Là một người từng trải, tôi rất mong khi ai đó gia nhập vào thị trường Crypto hãy nên trang bị đầy đủ kiến thức, vì đây là đầu tư không phải một canh bạc may rủi.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *