Genesis Block là gì? Đầu tiên nhắc đến cái tên Blockchain thì trong cộng đồng crypto không ai là không biết, đây là công nghệ đứng sau sự phát triển của những loại tiền mã hoá như Bitcoin. Và đối với blockchain thì một khái niệm có sự liên kết chặt chẽ nhất chính là Genesis block hay còn được biết đến là khối nguyên thuỷ. Vậy Genesis Block giữ vai trò gì trong blockchain? Để có thể hiểu rõ hơn về sự khởi đầu của mạng lưới Blockchain hãy cùng nhau tìm hiểu về khối Genesis thông qua nội dung ở bài viết dưới đây nhé!
Genesis Block là gì?
Trong chuỗi của Blockchain, Genesis Block hay còn được biết đến là Block 0 chính là khối đầu tiên của chuỗi. Khối này là dấu mốc cho sự khởi đầu mới đối với một mạng lưới blockchain. Genesis Block luôn ẩn chứa những thông tin rất đặc biệt và đôi lúc sẽ là những thông điệp liên quan đến mã hoá từ người tạo ra blockchain.

Genesis Block và sự tồn tại trong Bitcoin
Ngày 3/1/2009, Satoshi Nakamoto đã tạo ra Genesis block trong Bitcoin, đây chính là khối đầu tiên nằm trong chuỗi trên blockchain của Bitcoin.
Có một điểm thú vị về Genesis Block trong Bitcoin chính là có một thông điệp đã được Satoshi Nakamoto đã mã hoá và ẩn bên trong. Nội dung thông điệp được mã hoá là một dòng tựa đề của tờ báo The Times đến từ Anh: “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks”.
Đây là câu nói biểu thị sự bất mãn đối với hệ thống của ngân hàng truyền thống cho lần cứu trợ thứ hai ở cuộc khủng hoảng về tài chính diện rộng trên toàn cầu vào năm 2008.
Thông điệp trên không chỉ đơn giản là một cột mốc thời gian mà nó còn là tuyên ngôn cho sự ra đời của Bitcoin – một hệ thống về tài chính hoàn toàn mới, phi tập trung và đặc biệt là nó sẽ không chịu sự phụ thuộc ở những ngân hàng trung ương.
Khối Genesis của Bitcoin mang một vài đặc điểm về kỹ thuật đáng chú ý:
- Kích thước của khối: 285 bytes
- Số lượng thực hiện giao dịch: 1
- Phần thưởng của khối: 50 BTC (không thể sử dụng).
- Hash: Genesis Block có một mã băm là một chuỗi các ký tự duy nhất biểu trưng cho tất cả dữ liệu của khối đó. Đối với Khối nguyên thuỷ của Bitcoin, các ký tự mã băm sẽ là “000000000019d6689c085ae165831e934ff763ae46a2a6c172b3f1b60a8ce26f”.
- Giao dịch coinbase: Giao dịch này chính là giao dịch mở đầu để tạo ra Bitcoin, hay còn được biết đến với tên là giao dịch coinbase. Ở Khối Genesis, chỉ có duy nhất một giao dịch coinbase, 50 BTC sẽ được tạo ra từ đây. Nhưng lưu ý là số BTC sẽ không thể dùng được do những đặc tính về kỹ thuật của Khối Genesis.
Những góc nhìn về kỹ thuật của Khối Genesis
Khối Genesis không chỉ là điểm khởi đầu của blockchain, mà còn là nơi hội tụ những nguyên lý kỹ thuật cơ bản định hình cả một hệ sinh thái. Hiểu rõ cách khối đầu tiên này được tạo ra và vận hành sẽ giúp bạn khám phá sâu hơn về sức mạnh và tiềm năng của công nghệ blockchain.
Dữ liệu thuộc Genesis Block
Khối Genesis có những thông tin cơ bản về số phiên bản cập nhật của blockchain, khoảng thời gian cần để tạo khối cùng những giao dịch đầu tiên. Những giao dịch này khả năng cao luôn là giao dịch coinbase, tức là các giao dịch mở đầu chuỗi tạo ra thêm tiền mới ở blockchain.
Hash trong Genesis Block
Hàm băm của Genesis Block chỉ có duy nhất một chuỗi ký tự làm đại diện cho tất cả các dữ liệu thuộc khối đó. Tất cả các khối theo sao đó sẽ có chứa hàm băm của khối trước, hình thành nên đặc tính liên kết cùng bảo mật trong blockchain. Hash của Genesis sẽ luôn được tính toán một cách cẩn trọng để chắc chắn về tính chất duy nhất của hàm và không có khả năng bị giả mạo.
Genesis Block có vai trò gì?
Genesis Block giữ vai trò vô cùng quan trọng đối với mặt kỹ thuật và hơn cả là đối với hệ sinh thái của tiền kỹ thuật số. Bên dưới là một vài vai trò nổi bật của Genesis Block trong blockchain:
Mở đầu chuỗi trong blockchain
Khối Genesis là khối đầu tiên, là dấu mốc cho sự mở đầu trong blockchain của Bitcoin. Đây chính là cơ sở cho mọi sự hình thành của các khối kế tiếp, hình thành nên một chuỗi có sự liên kết với nhau nhau, từ đây các giao dịch Bitcoin sẽ được phép đồng thời xác minh và ghi lại.
Tuyên ngôn cho lý tưởng
Thông điệp được ẩn chứa trong Genesis Block, được trích từ tiêu đề của một bài báo nói về cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, biểu hiện sự không hài lòng đối với hệ thống về tài chính theo kiểu truyền thống. Đây là điều không chỉ tạo nên điểm nhấn vài lịch sử của blockchain mà còn thể hiện lý tưởng xây dựng một hệ thống tài chính hoàn toàn mới, phi tập trung và không chịu sự phụ thuộc vào những ngân hàng trung ương.
Xác minh và sự an toàn
Khối Genesis có là khởi nguồn của giao dịch coinbase, chuỗi tạo ra 50 BTC đầu tiên. Tuy một vài Bitcoin này không thể sử dụng để chi tiêu, nhưng nó lại là dấu mốc cho sự xuất hiện của Bitcoin cùng sự mở đầu thiết lập về quy trình khai thác dành cho những khối kế tiếp.
Cột mốc lịch sử
Khối Genesis là một hình tượng quan trọng đối với lịch sử trong giới công nghệ cũng như tài chính. Là biểu tượng cho bước ngoặt về những suy nghĩ đã khắc sâu trong tâm trí chúng ta đối về tiền tệ cũng như giao dịch. Nó thể hiện cho sự chuyển đổi từ hệ thống tài chính theo truyền thống sang hệ thống không tập trung và được quyền tự quản lý.
Tính cụ thể và không có khả năng thay đổi
Do Genesis là khối mở đầu ở chuỗi blockchain Bitcoin, nó được công nhận là phương thức mãi mãi không thể thay đổi được. Đây chính là tính minh bạch cao, người dùng được phép tự kiểm tra về cội nguồn của Bitcoin cũng như những giao dịch thuộc hệ thống.
Ý tưởng cho những dự án kế tiếp
Khối Genesis không chỉ tác động vào Bitcoin mà còn là nguồn cảm hứng cho hầu hết những dự án về blockchain tiếp theo. Nó gần như là một tiêu chuẩn đối với việc mở đầu của một chuỗi blockchain đồng thời biểu hiện về tiềm năng phát triển của công nghệ chuỗi khối đối với việc hình thành nên những hệ thống mới về tài chính.
Tóm lại, Khối Genesis không chỉ đóng vai trò là khối mở đầu cho chuỗi khối Bitcoin mà nó còn là hình ảnh thể hiện về một triết lý hoàn toàn mới mẻ đối với lĩnh vực tài chính và công nghệ, đóng góp to lớn vào sự thay đổi phương thức mà từ lâu chúng ta đã quen khi tương tác cùng tiền tệ.
Vì sao không thể sử dụng 50 BTC đầu tiên?
Genesis block đã tạo nên những cuộc tranh luận liên quan đến việc 50 BTC khai thác đầu tiên không thể sử dụng tiêu dùng là hành vi có chủ đích cụ thể hay chỉ là lỗi sai trong việc lập trình của nhà sáng lập Satoshi Nakamoto? Genesis Block có mã chứa một địa chỉ của web, tuy nhiên khi truy cập đến liên kết đó sẽ nhận được một thông báo lỗi. 50 BTC đó không được tìm ra ở bất kỳ thông tin giao dịch nào thuộc cơ sở dữ liệu và hiển nhiên là tất cả nỗ lực để có thể sử dụng số BTC này đều trở thành công cóc, điều này làm chi những giao dịch có mối liên hệ với Genesis Block bị đánh giá là một giao dịch thiếu thực tế.
Điều này tạo ra cho cộng đồng crypto thảo luận sôi nổi liên quan đến việc Nakamoto liệu có chủ đích làm cho số Bitcoin khai thác đầu tiên không thể sử dụng hay không? Hay nó chỉ đơn thuần là sơ xuất trong quá trình lập trình gây ra lỗi? Đã có nhiều cuộc tranh cãi nổ ra giữa những chuyên gia với phe ủng hộ Bitcoin. Một vài người tin rằng đó chỉ là một lỗi sai, nhưng phần lớn đều tin vào sự tỉ mỉ, cẩn trọng cùng kỹ năng mà Nakamoto có thì ông đã cố tình thiết lập Genesis Block theo hình thức này. Điều có khả năng này chứa đựng ý nghĩa gì đó mà chúng ta vẫn chưa hiểu hay đơn giản hơn thì nó chỉ có mục đích là để bảo vệ cho tính riêng biệt đối với khối đầu tiên.
Tuy vậy, hiện nay câu trả lời đúng cho câu hỏi này vẫn còn là một ẩn số. Nakamoto chưa một lần lên tiếng giải thích cho những câu hỏi xoay quanh chủ đề này, và chỉ khi sự biến mất của ông khỏi cộng đồng crypto thì người ta mới bắt đầu chú ý đến. Do đó, câu hỏi này sẽ có thể mãi mãi không có lời giải và ý định của Nakamoto đối với 50 BTC khai thác đầu tiên không thể sử dụng này là gì sẽ mãi là chủ đề tranh luận.
Di sản thực sự mà khối sáng chế đang có
Bitcoin không có khả năng được giải cứu do quy trình hoạt động của nó đã loại trừ người trung gian, không có bất kỳ bên thứ ba nào nào gian và cũng không có tổ chức hay công ty nào kết nối người tiêu dùng và BTC. Mạng của Bitcoin tự thực hiện kiểm tra cả lần một và lần hai liên tiếp nhau bằng những bài toán khó, đầu tiên nó sẽ được xử lý bằng máy tính, tiếp đó sẽ qua tay những thợ đào Bitcoin xử lý.
Tất cả các giao dịch đều không thể tiến hành cho đến khi có lời giải cho câu đố toán học. Một vài sự an toàn khác có thể kể đến như việc tất cả những giao dịch sẽ mãi mãi được lưu trữ, những hành động của những thợ đào luôn được theo dõi, đây là yếu tố làm cho các giao dịch trong Bitcoin khó có thể che giấu những hành vi gian lận.
Vào tháng 11/2013, hội những người dành sự ủng hộ cho Satoshi Nakamoto từ ngày đầu đã thành lập nên Viện Satoshi Nakamoto (SNI) với mục tiêu giáo dục cho công chúng về tầm nhìn và lịch sử hình thành nên Bitcoin. Ở một số những chi tiết đặc biệt khác thì SNI chứa một trong các tàn tích khá lớn liên quan đến sự tồn tại trong trực tuyến đối với Satoshi Nakamoto: Tổng hợp danh sách các bài đăng trên diễn đàn vô cùng phong phú, được chia thành những mục nhỏ theo chủ đề mà Nakamoto đã viết trong lúc còn làm việc ở dự án Bitcoin.
Nhưng món quà thật sự mà Genesis Block đang sở hữu chính là di sản về sự trách nhiệm trong giải trình, tính minh bạch và chính trực – các tính chất mà những ngành lĩnh vực tài chính đang khó khăn để phải học hỏi.
Genesis Block ở những Blockchain khác
Genesis Block là khối đầu tiên được khai thác, đặt nền móng cho toàn bộ mạng lưới hoạt động. Mỗi blockchain như Bitcoin, Ethereum hay các nền tảng khác đều có một Genesis Block riêng biệt, chứa các thông tin quan trọng và mang tính biểu tượng. Đây không chỉ là khối đầu tiên mà còn là biểu tượng của sự khởi đầu và nguyên lý hoạt động của hệ thống đó.
Ethereum
Không kém cạnh so với Bitcoin thì Ethereum cũng là một trong những nền tảng blockchain có uy tín trên thị trường, Ethereum cũng có riêng cho mình một khối Genesis. Genesis Block thuộc Ethereum được thiết lập vào ngày 30/7/2015. Nhưng ở Ethereum, nó không có chứa bất kỳ thông điệp ẩn nào như Bitcoin mà chủ yếu là những thông tin về sự khởi tạo của hệ thống trong hợp đồng thông minh.
Ethereum đã khởi xướng cho một mạng lưới của blockchain vô cùng linh động và mạnh mẽ đối với việc phát triển những hợp đồng thông minh cùng dApps (là một ứng dụng về phi tập trung).
Litecoin
Litecoin là một trong các phiên bản dạng fork của Bitcoin, nó cũng có cho riêng mình một khối Genesis. Khối này được Charlie Lee tạo ra vào ngày 1/10/2011, Khối Genesis của Litecoin có sự tương tự với Bitcoin, tuy nhiên có một vài điều chỉnh đối với thuật toán về khai thác nhằm mục đích cải thiện vấn đề tốc độ giao dịch.
Những Blockchain khác
Đa số những blockchain hiện tại đều có riêng một khối Genesis Block, kể cả có là blockchain từ những dự án lớn có thể kể đến như Polkadot, Cardano cho đến những dự án nhỏ hơn. Khối Genesis của mỗi mạng lưới blockchain đều sở hữu các đặc điểm cùng dấu ấn riêng. Tóm lại, chúng đều giữ vai trò là sự khởi đầu và làm cơ sở nền tảng đối với toàn bộ hệ thống.
Genesis Block là gì? Đây là khởi nguồn của mọi blockchain, đánh dấu sự ra đời của một hệ thống tài chính và công nghệ hoàn toàn mới. Nó không chỉ là khối đầu tiên mà còn là biểu tượng của sự khởi đầu đầy tiềm năng, nơi mọi giao dịch và dữ liệu sau này đều gắn kết. Hiểu về Genesis Block là bước đầu giúp bạn nắm bắt cách blockchain hoạt động, từ cấu trúc cơ bản đến vai trò quan trọng trong việc xác minh giao dịch. Nếu bạn muốn khám phá sâu hơn về blockchain, hãy bắt đầu từ Genesis Block – nền tảng của cuộc cách mạng công nghệ này nhé.

Tôi là Phùng Cảnh Lang, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto, tôi hy vọng những bài viết của mình thật sự hữu ích với bạn. Là một người từng trải, tôi rất mong khi ai đó gia nhập vào thị trường Crypto hãy nên trang bị đầy đủ kiến thức, vì đây là đầu tư không phải một canh bạc may rủi.