Với sự phát triển không ngừng trong cộng đồng crypto hiện nay thì ngày càng có nhiều hệ thống blockchain xuất hiện. Bên cạnh Public và Private Blockchain thì Consortium Blockchain cũng là một mạng lưới khá độc đáo được xây dựng theo hướng bán phi tập trung. Vậy Consortium Blockchain là gì? Mạng lưới này có gì đặc biệt? Nên ứng dụng mô hình trong giao dịch như thế nào để có thể khai thác được toàn bộ những tính năng mà nó mang lại? Với nội dung bài viết được đề cập bên dưới sẽ giải đáp mọi câu hỏi liên quan đến Blockchain liên hợp.
Consortium Blockchain là gì?
Consortium Blockchain được định nghĩa là một loại blockchain theo hướng bán phi tập trung và nhận sự kiểm soát từ một nhóm những tổ chức chứ không chịu kiểm soát từ một bên duy nhất. Đây chính là sự tích hợp của Private Blockchain và Public Blockchain nhằm đem đến sự cân bằng, vừa có thể đảm bảo về mức độ bảo mật cùng quyền riêng tư từ dữ liệu, vừa được phép những tổ chức cùng nhau hợp tác quản lý mạng lưới theo cách công bằng cũng như thể hiện sự minh bạch cho nhau.
Hiểu theo cách đơn giản, đây chính là giải pháp hỗ trợ những công ty có thể áp dụng công nghệ blockchain nhằm chia sẻ nguồn thông tin cũng như hợp tác mà vẫn nắm giữ quyền kiểm soát nguồn dữ liệu của bản thân, thay vì phải được công khai tất cả cho mọi người xem.
Cách thức vận hành của Consortium Blockchain
Ở mội Consortium Blockchain, có một nhóm những tổ chức sẽ cùng nhau làm công tác quản lý mạng lưới, quyền không rơi vào tay một tổ chức duy nhất hay mở cho toàn bộ thành viên. Những doanh nghiệp hay nhóm cùng nhau làm việc để thực hiện việc trao đổi cũng như chỉnh sửa thông tin, hỗ trợ việc duy trì tính linh hoạt, mở rộng cũng như đảm bảo về trách nhiệm.
Những thành viên thuộc Blockchain liên minh chính là các tổ chức đã qua chọn lọc cẩn thận, như những ngân hàng, tập đoàn lớn hay chính phủ. Chỉ những thành viên trên mới được quyền truy cập cũng như tiến hành những giao dịch ở mạng lưới, hỗ trợ đảm bảo về tính bảo mật và cải thiện hiệu suất.
Khi tạo nên một giao dịch, ngay lập tức nó sẽ được chuyển đến mạng và chỉ có những tổ thức thuộc thành viên đã được lựa chọn từ trước đó mới có quyền kiểm tra và chứng thực cho giao dịch đó.
Dữ liệu hay chi tiết giao dịch ở Consortium Blockchain sẽ được công khai tương tự public blockchain. Nhưng việc xác thực và phê chuẩn giao dịch được tiến hành bởi những node chứ không chỉ là một cá nhân nhất định hay một doanh nghiệp duy nhất.
Những tổ chức trên có thể tạo lập những mức độ truy cập không đồng nhất cho những thành viên khác nhau, tức là một vài người dùng sẽ được xem toàn bộ những giao dịch nhưng sẽ có những người chỉ xem được một phần. Những thành viên thuộc tổ chức cũng sẽ tạo kênh để kết nối giao tiếp riêng biệt cùng trao đổi dữ liệu đặc biệt chỉ thuộc hiệp hội của họ.
Thuật toán về sự đồng thuận phổ biến ở Blockchain liên hợp chính là Proof of Authority (PoA), cụ thể là những giao dịch sẽ được chứng thực từ những node đã được chấp thuận trước đó, đảm bảo mức độ bảo mật cùng hiệu xuất cao.
Đặc điểm nhận dạng mô hình Consortium Blockchain
Từ những hoạt động ở trên dễ nhận ra Consortium Blockchain có một vài đặc trưng sau đây:
- Kênh giao tiếp kết nối riêng: Những thành viên thuộc tổ chức sẽ tạo kênh riêng để trao đổi và lưu trữ dữ liệu một cách riêng biệt, điều này chỉ dành riêng cho những thành viên của họ.
- Quyền truy cập hệ thống đặc biệt: Những node ở mạng có những quyền hạn đặc biệt dành cho việc tiến hành cũng như chứng thực giao dịch. Chỉ các tổ chức nhận được sự thông qua mới có thể gia nhập vào mạng lưới trên.
- Giới hạn lượng người tham gia: Blockchain liên hợp thường sẽ giới hạn số người tham gia dựa vào những mức độ truy cập khác nhau từ nguồn thông tin ở sổ cái.
- Bảo mật dữ liệu và hiệu suất: Tương tự như Private Blockchain, Consortium Blockchain đem lại tính bảo mật cao, sinh hiệu suất tốt cùng khả năng mở rộng, tuy nhiên vận hành với sự quản lý bởi một nhóm những tổ chức.
Consortium Blockchain đem lại lợi ích gì?
Sự tích hợp những tính năng của private blockchain và public blockchain đã đem đến những mạng liên kết với một vài lợi ích nổi trội. Các lợi ích từ việc tích hợp ở mạng lưới Blockchain liên minh gồm có:
Quyền riêng tư được nâng cao hơn
Số thành viên nhận được quyền truy cập bị hạn chế nhằm ngăn cản việc tiết lộ nguồn dữ liệu lộ ra ngoài, đem lại quyền riêng tư cũng như nâng cao tính bảo mật đối với dữ liệu càng cai ở một liên kết. Những thành viên thuộc tổ chức sẽ có mức độ tin tưởng và tin cậy cao, vì vậy tất cả thành viên thuộc tổ chức đều được nhận quyền đưa ra quyết định thuộc phạm vi mạng lưới.
Giảm chi phí thực hiện giao dịch
So với những loại blockchain khác, Consortium Blockchain không thu phí dịch vụ hay phí giao dịch. Những tổ chức nhỏ thường nhận được lợi ích từ việc giảm trừ chi phí vận hành thông qua phương thức tham gia cùng blockchain của tổ chức.
Khả năng mở rộng hiệu quả hơn
Những mạng lưới blockchain liên hợp chỉ có một vài nút so với số lượng hàng nghìn nút hình thành nên những public blockchain. Càng ít số nút nghĩa là việc tắc nghẽn sẽ càng ít, nâng cao khả năng mở rộng về tính tổng quan của mạng.
Tính linh hoạt
Những mạng lưới blockchain liên minh thường sở hữu tính linh hoạt hơn so với những nền tảng blockchain khác do có thể nhận được sự chấp thuận chung nhằm tiến hành những thay đổi trong mạng trở nên dễ hơn. Bên cạnh đó, ít nút đồng nghĩa với việc những thay đổi sẽ được tiến hành nhanh hơn so với ở những public blockchain.
Mức tiêu thụ về năng lượng không quá cao
Lượng tiêu hao năng lượng ở những blockchain liên hợp thường hướng đến những hoạt động mỗi ngày. Những cơ chế đồng thuận có được áp dụng bởi những blockchain liên minh không có đòi hỏi về sự khai thác, hỗ trợ hạn chế mức tiêu thụ năng lượng từ mạng lưới.
Consortium Blockchain có những hạn chế gì?
Tương tự những loại blockchain khác thì blockchain liên mình cũng không ngoại lệ, đi kèm những lợi ích thì vẫn sẽ có những hạn chế cụ thể:
Tập trung hóa
Vì lượng người tham gia ít nên mạng blockchain liên hợp sẽ rất dễ đối mặt với những vấn đề liên quan đến tập trung hoá. Cơ cấu tập trung cũng đồng nghĩa là những blockchain này giảm đi tính minh bạch. Bên cạnh đó, vì ít thành viên nên rất dễ bị những cuộc tấn công 51%.
Quản lý blockchain liên kết tốn kém
Thiết lập blockchain liên minh gây nên sự tốn kém. Tuy nguồn lợi ích có được từ việc chia sẻ mạng nhưng việc xây dựng nên blockchain liên hợp lại là một quá trình khá căng thẳng. Với đặc tính là nhận sự quản lý bởi nhiều tổ chức nên sẽ xuất hiện rất nhiều những mâu thuẫn nút thắt cổ chai.
Thiếu sự hợp tác
Một Consortium Blockchain có được sự thành công dựa vào việc sẵn sàng hợp tác cũng như làm việc cùng nhau trong mạng lưới. Khi một vài thành viên muốn dừng lại việc hợp tác với tổ chức thì khả năng cao blockchain này sẽ gặp thất bại.
Ví dụ thực tế các dự án Blockchain về Consortium
Những chuỗi khối liên hợp đang dần được ứng dụng nhiều hơn ở nhiều lĩnh vực công nghệ khác nhau, biểu hiện tính linh hoạt cùng khả năng áp dụng vào thực tế của mạng lưới. Dưới đây là một vài dự án nổi bật đang áp dụng Blockchain liên hợp trader nên tham khảo:
Ripple
Một ví dụ minh hoạ đáng quan tâm là Ripple, đây là một nền tảng hỗ trợ cải thiện hiệu quả của những nhà giao dịch xuyên quốc gia cùng thanh toán tổng dựa trên thời gian thực. Ripple có mã thông báo gốc là XRP đã dần trở thành cơn sốt ở thị trường tiền mã hoá, đồng thời nền tảng trên được những tổ chức về tài chính lớn áp dụng nhue PNC Bank, Banco Rendimento, Bank of America, SBI Remit, Santander và American Express.
Hyperledger
Năm 2015. Linux Foundation đã cho ra mắt Hyperledger, đây chính là ví dụ đáng nghiên cứu khác. Nó xây dựng mối quan hệ đối tác với rất nhiều công ty nhằm hướng tới sự phát triển về công nghệ blockchain cùng sổ cái được phân tán cho những ngành như fintech cùng chuỗi cung ứng. Hyperledger tạo nên sự chú ý với Digital Asset, Blockstream và Intel, cùng nhiều công ty đang áp dụng như Hitachi, JP Morgan, Wells Fargo, SWIFT, Fujitsu và Cisco.
Global Shipping Business Network (EWF)
Tổ chức Năng lượng Web hay EWF cũng đã khai thác lợi ích mà công nghệ Consortium Blockchain nhằm đưa ra những giải pháp đối với ngành năng lượng trên toàn cầu, cải thiện và tập trung vào hiệu suất, hợp tác giữa những công ty, năng lượng sạch, khả năng bảo mật dữ liệu của những bên liên quan cũng như hạn chế chi phí.
Multichain và FISCO BCOS
Bên cạnh đó, Multichian cùng FISCO BCOS cũng là một trong những nền tảng nổi bật. Multichain được cộng đồng biết đến với hoạt động tạo nên những private blockchain với những tính năng có thể được quyền tùy chỉnh, khu vực tư nhân chính là khách hàng mục tiêu được hướng đến. Mặt khác, FISCO BCOS thích hợp với những dịch vụ về tài chính, đem đến cơ chế đồng thuận trở nên hiệu quả hơn với hợp đồng thông minh có tính an toàn cao.
R3 Corda
Những chuỗi khối liên hợp nổi trội khác như R3 Corda, tạo môi trường phù hợp cho những hoạt động cùng sự liên lạc liền mạnh giữa những tổ chức về tài chính cũng như Hyperledger Fabric của Linux Foundation, đem đến cấu trúc mô-đun cho những ngành khác. Quorum thuộc JP Morgan cũng là một nền tảng phụ thuộc vào Ethereum, mục tiêu vận hành là kích hoạt những hợp đồng thông minh cùng giao dịch riêng tư thuộc lĩnh vực chăm sóc y tế, chuỗi cung ứng và tài chính.
Global Shipping Business Network (GSBN)
Vào năm 2021, 9 hãng vận tải biển cùng các nhà khai thác cảng và thiết bị đầu cuối đã hợp tác triển khai GSBN, một Consortium Blockchain dành riêng cho lĩnh vực chuỗi cung ứng. GSBN cung cấp cả giải pháp phần mềm và phần cứng nhằm tối ưu hóa quy trình trao đổi dữ liệu trong ngành logistics. Mạng lưới này hoạt động trên một nền tảng thống nhất, ứng dụng công nghệ sổ cái phân tán (DLT – Distributed Ledger Technology) để tăng cường tốc độ, độ chính xác và hiệu quả trong việc chia sẻ thông tin giữa các đối tác trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Những ví dụ thực tế trong việc ứng dụng Consortium Blockchain ngày càng gia tăng ở nhiều lĩnh vực khác nhau, đề cao tiềm năng của chúng ở hoạt động cách mạng hoá những quy trình về công nghiệp khác nhau bằng việc nâng cấp tính bảo mật, sự cộng tác và hiệu quả.
Các lĩnh vực ứng dụng của Consortium Blockchain
Blockchain liên minh với cơ chế quản trị phân tán và các tính năng tối ưu đang được triển khai rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp. Công nghệ này giúp nâng cao hiệu suất vận hành, tăng cường bảo mật và thúc đẩy hợp tác giữa các tổ chức.
- Chăm sóc sức khỏe: Consortium Blockchain giúp chia sẻ dữ liệu bệnh nhân giữa bệnh viện, phòng khám và công ty bảo hiểm một cách an toàn, giảm sai sót, tự động hóa quy trình hành chính và hỗ trợ nghiên cứu y học thông qua dữ liệu ẩn danh.
- Tài chính: Công nghệ này tối ưu hóa giao dịch thương mại, thanh toán xuyên biên giới và xử lý dữ liệu liên ngân hàng, giúp rút ngắn thời gian giao dịch, giảm chi phí trung gian và tăng cường khả năng giám sát tuân thủ.
- Xác minh danh tính: Consortium Blockchain cung cấp nền tảng an toàn để ngân hàng, tổ chức tín dụng và cơ quan chính phủ xác thực thông tin mà không cần bên trung gian, giảm nguy cơ gian lận và đơn giản hóa quy trình KYC/AML.
- Bất động sản: Hợp đồng thông minh giúp số hóa dữ liệu giao dịch mua bán, cho thuê tài sản và quyền sở hữu, tự động hóa các điều khoản hợp đồng, giảm thiểu gian lận và nâng cao tính minh bạch.
- Quản lý chuỗi cung ứng: Blockchain cho phép theo dõi trạng thái vận chuyển hàng hóa theo thời gian thực, tối ưu hóa quy trình giám sát và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
- Dịch vụ công: Chính phủ có thể ứng dụng blockchain vào bỏ phiếu điện tử, cấp phép kinh doanh và xác thực hồ sơ hành chính, giúp dữ liệu minh bạch, bảo mật và đáng tin cậy hơn.
Quản lý tài sản trí tuệ: Công nghệ này giúp số hóa bằng sáng chế, bản quyền và nhãn hiệu, cung cấp nền tảng giao dịch an toàn cho việc chuyển nhượng tài sản trí tuệ giữa các bên liên quan. - Ngành năng lượng: Consortium Blockchain hỗ trợ giao dịch mua bán điện giữa nhà sản xuất, nhà cung cấp và người tiêu dùng, tối ưu hóa phân phối năng lượng và giảm thất thoát.
- GameFi & Gaming Industry: Công nghệ blockchain được sử dụng để quản lý tài sản kỹ thuật số, giao dịch vật phẩm trong game và đảm bảo quyền sở hữu NFT, giúp phát triển nền kinh tế trong game một cách minh bạch và hiệu quả.
Tóm lại, Consortium Blockchain đang tái định hình cách thức vận hành của nhiều ngành công nghiệp, cung cấp một nền tảng phi tập trung giúp tối ưu hóa quy trình, nâng cao bảo mật và thúc đẩy hợp tác giữa các tổ chức. Việc ứng dụng công nghệ này không chỉ giúp giảm thiểu chi phí vận hành mà còn mở ra cơ hội đổi mới, thúc đẩy sự phát triển bền vững trong nhiều lĩnh vực.
So sánh giữa Consortium, Public và Private Blockchain
Trong thế giới blockchain, mỗi mô hình có những đặc điểm riêng biệt phù hợp với từng mục đích sử dụng. Để hiểu rõ hơn về vai trò của Consortium Blockchain, hãy cùng phân tích sự khác biệt so với Public Blockchain và Private Blockchain qua các tiêu chí sau:
| Tiêu chí | Public Blockchain | Private Blockchain | Consortium Blockchain |
| Tính phi tập trung | Hoàn toàn phi tập trung, không có bên kiểm soát duy nhất | Tập trung hoàn toàn, chỉ một thực thể quản lý | Bán phi tập trung, nhiều tổ chức cùng tham gia quản lý |
| Quyền kiểm soát | Bất kỳ ai cũng có thể tham gia xác thực và giao dịch | Chỉ tổ chức chủ quản có quyền kiểm soát hệ thống | Một nhóm tổ chức được ủy quyền cùng vận hành |
| Minh bạch | Dữ liệu công khai, ai cũng có thể truy xuất | Hạn chế quyền truy cập, chỉ nội bộ có thể xem | Minh bạch trong phạm vi các tổ chức thành viên |
| Tốc độ giao dịch | Chậm do số lượng lớn node cần xác thực | Nhanh vì ít node tham gia | Tốc độ cao hơn Public Blockchain nhưng vẫn duy trì tính bảo mật và tin cậy |
| Ứng dụng | Tiền điện tử, nền tảng phi tập trung (Bitcoin, Ethereum) | Hệ thống nội bộ doanh nghiệp | Tài chính, ngân hàng, chuỗi cung ứng, chăm sóc sức khỏe |
Từ bảng so sánh trên, có thể thấy Public, Private và Consortium Blockchain là 3 mô hình có sự khác biệt rõ ràng về quyền truy cập, cơ chế quản lý và cấu trúc vận hành.
- Public Blockchain là mạng phi tập trung hoàn toàn, cho phép bất kỳ ai cũng có thể tham gia xác thực giao dịch và truy xuất dữ liệu. Các blockchain như Bitcoin, Ethereum hoạt động theo mô hình này, đảm bảo tính minh bạch cao nhưng thường gặp phải hạn chế về tốc độ xử lý giao dịch và rủi ro tấn công 51%.
- Private Blockchain lại đi theo hướng ngược lại, khi một tổ chức duy nhất kiểm soát mạng lưới và chỉ cấp quyền truy cập cho những đối tượng được ủy quyền. Loại blockchain này có tốc độ giao dịch nhanh phù hợp với hệ thống nội bộ doanh nghiệp, nhưng lại thiếu minh bạch và không mang tính phi tập trung.
- Consortium Blockchain là một giải pháp cân bằng giữa hai mô hình trên. Mạng lưới này được quản lý bởi một nhóm tổ chức, với quyền truy cập được giới hạn trong phạm vi các bên liên quan. Điều này giúp tăng cường tính bảo mật, tối ưu hiệu suất giao dịch, đồng thời vẫn duy trì mức độ hợp tác cao giữa các doanh nghiệp, đặc biệt trong tài chính, chuỗi cung ứng và y tế.
Nhìn chung, Public Blockchain lý tưởng cho các hệ thống yêu cầu sự phi tập trung và minh bạch tối đa, trong khi Private Blockchain phù hợp với những tổ chức cần kiểm soát và bảo mật dữ liệu. Còn Consortium Blockchain lại là lựa chọn tối ưu khi cần sự hợp tác giữa nhiều thực thể, vừa đảm bảo bảo mật, vừa nâng cao hiệu suất so với Public Blockchain.
Qua bài viết tổng quan về Consortium Blockchain là gì, Coin568 hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về cách mô hình này vận hành và vai trò của nó trong hệ sinh thái blockchain. Chúc bạn có những quyết định đầu tư sáng suốt và thành công.
Tôi là Phùng Cảnh Lang, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto, tôi hy vọng những bài viết của mình thật sự hữu ích với bạn. Là một người từng trải, tôi rất mong khi ai đó gia nhập vào thị trường Crypto hãy nên trang bị đầy đủ kiến thức, vì đây là đầu tư không phải một canh bạc may rủi.
