APR và APY là gì? Bạn có bao giờ quan tâm đến tỷ lệ phần trăm lãi suất để vay vốn hoặc đầu tư? APR và APY chính là những thuật ngữ liên quan đến vấn đề này. Bên cạnh đó, hai chỉ số này rất quan trọng và cần phải biết khi bạn muốn tham gia vào thị trường tài chính. Bài viết ngày hôm nay sẽ giúp các bạn làm sáng tỏ vấn đề trên và phân biệt giữa chỉ số APY và chỉ số APR.
Tìm hiểu khái niệm APR và APY
APR là gì?
APR là gì? Chỉ số APR là viết tắt của Annual Percentage Rate, là tổng lợi nhuận hoặc chi phí tín dụng cho người dùng trong vòng một năm được thể hiện dưới dạng phần trăm của số tiền vay. Lãi suất cơ bản và phí dịch vụ được bao gồm trong đó nhưng không bao gồm lãi kép.
APR là một con số rất hữu ích để so sánh giữa thẻ tín dụng, những khoản vay hoặc sản phẩm giao dịch.
APY là gì?
APY là gì? Lợi suất phần trăm mỗi năm (APY viết tắt của Annual Percentage Yield) là tổng lợi nhuận trong một năm từ khoản đầu tư do tác động trong đó gồm lãi kép. Chỉ số APY càng cao thì lợi nhuận càng tốt.
Cách tính APR và APY như thế nào?
Công thức APR là gì?
Để tính được APR, các bạn có thể sử dụng công thức dưới đây:
APR = [(Phí + Lãi)/P] / N x 365 x 100
Cụ thể:
- Phí: Toàn bộ những chi phí cần trả trong thời hạn vay
- Lãi: Toàn bộ tiền lãi cần trả trong thời hạn vay
- P: Tiền đã vay
- N: Số ngày vay vốn
Ví dụ 1: Giả sử bạn đầu tư 10 triệu VND vào một ngân hàng trong một năm với lãi suất 6% không tính phí. Khi đó, đây sẽ là APR của lần đầu tư này:
APR = [(0 + 600,000)/10,000,000] x 100 = 6%
Ví dụ 2: Giả sử bạn vay 10 triệu VND từ ngân hàng trong một năm. Lãi suất cơ bản là 6% trong khi tất cả các khoản phí bao gồm cộng lại là 100.000. Khi đó, đây sẽ là APR của lần vay này:
APR = [(100,000 + 600,000)/10,000,000] x 100 = 7%
Công thức APY là gì?
Để biết chính xác con số APY, bạn có thể sử dụng công thức dưới đây:
APY = (1 + R/N)^N – 1
Cụ thể:
- R: Lãi suất
- N: Số kỳ tính lãi kép (Số lần lãi kép cộng gộp lại)
Giả sử tiền gửi có lãi suất là 12,8% trong một năm và lãi cộng dồn mỗi ngày trên ONUS. APY của tiền tiết kiệm là:
APY = [1 + (0,128/365)]^365 – 1 = 0.1365275 = 13.65%
Sự khác nhau giữa APR và APY
APR và APY là hai cách đo lường lãi suất nhưng hai chỉ số này không giống nhau hoàn toàn. Chỉ số APR chỉ xem xét lãi suất cơ bản mà không tính đến yếu tố lãi kép, trong khi chỉ số APY thực hiện bằng cách cộng lãi suất ban đầu với lãi suất cộng vào số tiền gốc.
Trên thực tế, chỉ số APR thường được sử dụng cho những khoản nợ, giúp người vay lập kế hoạch tổng chi phí trả nợ. Mặt khác, chỉ số APY được biết đến nhiều hơn liên quan đến đầu tư và tiết kiệm, hỗ trợ các nhà giao dịch tính toán lợi nhuận hiệu quả.
Sau đây là 2 minh họa cụ thể để bạn nắm rõ hơn về sự khác nhau giữa APR và APY:
Minh họa APR: Ví dụ bạn tiết kiệm hoặc đầu tư 10 triệu VND cùng mức lãi suất 12.8% mỗi năm. Cuối kỳ trả lãi. Sau một năm, bạn sẽ có: 10.000.000 + (10.000.000 x 12,8%) = 11.280.000 VND.
Tức là 1.280.000 VND tiền lãi sau một năm. Hai năm sẽ cho bạn 2.560.000 VND và ba năm là 3.840.000 VND,…
Minh họa với APY: Một khoản tiền gửi 10 triệu VND được thực hiện trong ONUS với lãi suất 12,8% một năm. Lãi suất được trả mỗi ngày. Vì vậy, đến cuối ngày thứ 1, bạn sẽ kiếm được số tiền lãi: 10.000.000 x 0,128 / 365 = 3,506 VNDC.
Lãi suất vẫn sẽ được chuyển vào số dư tài khoản để có lãi vào ngày mai. Do đó, lãi suất của:
- 1 năm sau là 1,365,000 VND
- 2 năm sau là 2,723,000 VND
- 3 năm sau là 4,351,800 VND
Điều gì tác động đến APR và APY?
APR và APY có thể bị tác động bởi các yếu tố dưới đây:
- Lạm phát: Điều này có thể tác động đến lãi suất cũng như lãi suất bạn nhận được khi đầu tư vào ngân hàng. Thường thì lạm phát cao sẽ làm giảm lãi suất, ngược lại.
- Kỳ tính lãi kép: Tần suất tính lãi kép càng cao thì lợi thế trong việc kiếm lợi nhuận càng nhiều. Lãi suất có thể được tính lãi kép theo bất kỳ kỳ hạn nào, chẳng hạn như hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc hàng năm.
- Phí dịch vụ: Các khoản tiền gửi khác nhau sẽ phải chịu các loại phí dịch vụ khác nhau, tác động trực tiếp đến số liệu APY và APR.
Áp dụng khái niệm APR và APY trong Crypto
Có thể thấy trong thế giới crypto, APR và APY không chỉ là con số mà còn là chìa khóa để bạn đưa ra quyết định tài chính sáng suốt hơn. Hãy cùng khám phá cách thức áp dụng chúng hiệu quả trong đầu tư crypto như thế nào nhé.
Yield Farming
Yield Farming bao gồm việc chủ động phân bổ lại tài sản giữa các thị trường để tìm kiếm APY cao nhất, sinh ra nhiều tiền điện tử hơn với sự trợ giúp của tiền điện tử có sẵn. Các nhà đầu tư khai thác thường xuyên xem xét tỷ lệ hấp dẫn và không lâu sau đó thu hoạch lợi nhuận khi chúng có lãi. Cách này có thể đem đến lợi nhuận ngoài ý muốn so với cách truyền thống.
Lending & Borrowing
Trong Lending, người sở hữu sẽ cung cấp tiền điện tử để lấy lãi trên một số nền tảng phi tập trung và lãi suất thường dao động trong khoảng 3-17%. Thu nhập thụ động có được ở đây khá hấp dẫn và thêm một chút thanh khoản vào thị trường.
Trong Borrowing, bạn có thể vay tiền mặt bằng cách sử dụng tiền điện tử nắm giữ làm tài sản thế chấp. Đáng chú ý, nó cho phép các nhà đầu tư tiếp tục công việc tốt trên thị trường mà không nhất thiết phải bán tài sản khi giá tăng. Đáng chú ý là nó giúp nhà đầu tư tin vào việc giá sẽ tăng trong thời gian sắp tới.
Quá trình vay vốn thường gồm có:
- Người dùng yêu cầu vay tiền đối với tiền điện tử dưới dạng tài sản đảm bảo.
- Người cho vay giải ngân tiền và thu lãi theo các khoảng thời gian đều đặn theo thỏa thuận của APY.
- Vào cuối kỳ, người vay trả lại khoản vay và lấy lại tài sản thế chấp.
Staking
Staking hỗ trợ các nhà giao dịch có thể gia nhập xác thực các giao dịch trên mạng blockchain để kiếm phần thưởng. Cơ chế này được sử dụng cho các mạng đi cùng giao thức Proof of Stake (PoS). Stake được nhiều tiền điện tử, bạn sẽ tiến gần hơn với việc trở thành người xác thực.
Nguyên nhân APR và APY trong crypto thường lớn
Trên thị trường Crypto, chỉ số APY có xu hướng cao hơn nhiều so với các phương pháp đầu tư truyền thống hiện có. Tất cả là do sự biến động ngẫu nhiên của thị trường tiền điện tử, nơi mà giá trị tài sản thay đổi rất nhiều lần chỉ dựa trên vấn đề cung và cầu.
Khi demand tăng, lãi suất và APY cũng tăng theo. Do đó, mạng lưới blockchain này trong từng dự án có tác động rất lớn, với các chu kỳ lãi kép riêng biệt tác động trực tiếp đến chỉ số APY.
Trong không gian tiền điện tử, các dịch vụ cung cấp APY cao nhất chủ yếu là Yield Farming và Lending & Borrowing trên các mạng lưới DeFi như Uniswap, PancakeSwap, SushiSwap. Một vài dự án còn có thể vượt quá tỷ lệ APY 100%, hình thành màn cạnh tranh khốc liệt giữa các mạng lưới.
Như vậy, người dùng được phép chuyển đổi giữa các nhóm thanh khoản khác nhau để tối đa hóa lợi nhuận thu được. Thế nhưng, cần quan tâm rằng APY được show trên các sàn giao dịch chỉ mang tính chất chỉ dẫn chứ không phải là chắc chắn. Vì vậy, các bạn phải cẩn thận, đặc biệt là với các dự án có APY cao đáng kể, nó có thể là một dự án lừa đảo.
Thắc mắc: Bằng cách cộng gộp lãi suất thu được và chăm chỉ hơn, lợi nhuận sẽ tăng cao đúng không?
Phép tính này sẽ giúp so sánh mức APY sẽ lớn hơn APR (55,44%).
- Cột 1 giờ: Giả sử bạn cộng dồn khi thực hiện sau mỗi 1 giờ.
- Cột 4 giờ: Giả sử cộng dồn được thực hiện sau mỗi 4 giờ.
- Cột 1 ngày: Giả sử cộng dồn được thực hiện mỗi ngày.
- Cột 7 ngày: Giả sử cộng dồn được thực hiện sau mỗi bảy ngày.
Bạn có thể sử dụng bảng Excel để tính toán, liệt kê và theo dõi tỷ lệ phần trăm lãi suất này. Nếu bạn là một chú ong chăm chỉ, cộng dồn liên tục, lợi nhuận thực sự cao.
Minh họa:
Giả sử một cặp giao dịch là COPE/USDC (APR mới nhất là 537,12%) trên Raydium, do đó nếu bạn tiến hành APY hàng ngày, bạn sẽ đạt trung bình 20.586,43%. Bạn có thể nhận thấy con số này cao hơn nhiều so với APR, như vậy đã có lợi nhuận cao trong dài hạn.
Bạn cũng dễ dàng thấy:
- Trường hợp chỉ số APR thấp hơn 100% (lãi suất gộp mỗi ngày) sẽ cao nhưng không nhiều. Mức APR càng thấp khi chỉ số APY không được cao vượt trội.
- Trường hợp APR cao hơn 100%, APY (lãi suất gộp mỗi ngày) sẽ lớn hơn. Mức APR sẽ lớn nếu như mức APY lớn.
Bạn chỉ cần sử dụng công thức được đưa ra ở trên để tìm tần suất gộp mà bạn thấy hấp dẫn.
Một số câu hỏi thường gặp về APR và APY
Điểm khác biệt nổi bật nhất giữa APR và APY là gì?
APR (Annual Percentage Rate) chỉ tính lãi suất cơ bản, không bao gồm yếu tố lãi gộp. Trong khi đó, APY (Annual Percentage Yield) lại kết hợp cả lãi suất cơ bản và lãi kép, giúp phản ánh chính xác hơn tổng lợi nhuận thực tế mà bạn có thể nhận được.
Khi nào nên dùng APR và khi nào nên dùng APY?
- APR: Phù hợp khi bạn muốn đánh giá chi phí thực sự của các khoản vay, chẳng hạn như vay mua nhà, mua xe hoặc sử dụng thẻ tín dụng.
- APY: Thích hợp khi bạn muốn xem xét tiềm năng sinh lời của các khoản đầu tư hoặc tài khoản tiết kiệm, nơi yếu tố lãi kép đóng vai trò quan trọng.
Tại sao APY thường cao hơn APR?
Do APY bao gồm yếu tố lãi kép, số tiền lãi không chỉ tính trên vốn ban đầu mà còn trên lãi đã tích lũy trước đó. Trong khi đó, APR chỉ đo lường lãi suất cơ bản, không tính đến yếu tố này.
Vì sao APY trong thị trường crypto thường cao hơn so với thị trường truyền thống?
APY trong thị trường tiền điện tử thường cao nhờ:
- Tần suất ghép lãi cao: Nhiều dự án tiền điện tử ghép lãi hàng ngày, thậm chí hàng giờ.
- Sự biến động mạnh: Thị trường tiền điện tử dao động liên tục, mang lại tiềm năng lợi nhuận lớn hơn.
- Cơ chế chuỗi khối độc đáo: Các blockchain hỗ trợ tự động hóa và giảm thiểu chi phí trung gian, tối ưu hóa lợi nhuận.
Lãi kép ảnh hưởng thế nào đến APY?
Lãi kép có ảnh hưởng trực tiếp đến APY. Khi kỳ ghép lãi diễn ra thường xuyên, lãi suất được tái đầu tư nhanh hơn, giúp APY tăng cao hơn. Vì vậy, số lần ghép lãi càng nhiều, lợi nhuận thực tế càng lớn.
Như vậy, chúng ta vừa cùng nhau tìm hiểu về APR và APY. Tuy rằng hai chỉ số này đều giúp chúng ta đo lường tỷ lệ phần trăm lãi suất nhưng sẽ có nhiều điểm khác biệt. Điều đầu tiên khi tham gia đầu tư đó chính là cần nắm rõ những thuật ngữ chuyên ngành. Hãy follow coin568 để nhanh chóng trở thành nhà đầu tư chuyên nghiệp bạn nhé.
Xem thêm:
Volatility là gì? Bí mật đằng sau sự biến động của thị trường bạn cần biết
Giá Bid Ask là gì? Giải mã khái niệm cốt lõi trong đầu tư và giao dịch
Tôi là Phùng Cảnh Lang, với hơn 5 năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto, tôi hy vọng những bài viết của mình thật sự hữu ích với bạn. Là một người từng trải, tôi rất mong khi ai đó gia nhập vào thị trường Crypto hãy nên trang bị đầy đủ kiến thức, vì đây là đầu tư không phải một canh bạc may rủi.